Hadrianus Publius Aelius Hadrianus

Hadrianus, Publius Aelius: MS 76-138. MS 117-138 Yılları arasında Roma impara­toru.

Roma İmparatorluğuna huzur ve refah içinde bir dönem yaşatmıştır.

Hayatı boyunca Yunan kültürüne sergileyeceği hayranlık gençlik döneminde aldığı eğitimden kaynaklanmıştır. Bu dönemde Yunan edebiyatına ilgi duy­muş, ilerleyen yaşlarında Grekçe şiirler yazmıştır.

MS 112’de yönetici olarak Atina’da bulunduğu sırada bu ilgisi pekişmiştir. Tahta çıkmadan önce pek çok askeri seferde başarılar gösterdi, alışılmış şekilde ordu içinde yükseldi. İmparatorun söylevlerini hazırlayarak ve yöneticilik görevlerinde bulunarak durumunu güçlendirdi.

MS 100’de Traianus’un büyük yeğeni Vibia Sabina ile evlendi. MS 108’de konsül, MS 117’de Suriye valisi oldu. Traianus’un ölümünden sonra imparator olarak tanınması zor olmadı.

Hükümdarlığı süresin­de karşılaştığı en büyük iç huzursuzluk Kudüs’ü Aelia Capitolina adıyla bir Roma kenti olarak yeniden inşa etme projesi sebebiyle başlayan II. Yahudi İsyanı’dır.

MS 138’de Baiae’de hastalık sebebiyle öldü. Cenazesi ölümünden bir yıl sonra imparator Antoninus Pius tarafından Roma’daki anıt mezara (günümüzdeki adı Sant Angelo Kalesi) gömüldü.

Traianus’un yayılmacı anlayışını benimsemiyordu. Ona göre, çıkaracağı idari zorluklar yüzünden imparatorluk daha fazla büyümemeliydi. Bu sebepten Augustus zamanında erişilmiş sınırları koruma politikası yürüttü.

Hükümdar­lığı sırasında uzun sürelerle Roma’dan uzakta kalmıştır. Bunun bir nedeni de her şeye ve herkese karşı duyduğu dindirilmez meraktı. Tertullianus ona haklı olarak ‘ilginç olan her şeyi araştıran adam’ adını vermişti. İki kez uzun gezilere çıktı, MS 121-125 ve MS 128-133 arasında. Bu gezilerde kendi adına kentler kurdu (Hadrianoi, Hadrianopolis). İkinci gezisinde uğradığı Güney Anadolu kentlerinde önemli imar faaliyetleri yürütülmüştür. Çağının pek çok aydın Romalısı gibi o da astroloji alanında uzmandı, şiire ve müziğe düşkün­dü, sofistlerle tartışmayı severdi.

Sırf güneşin doğuşunu seyredebilmek için Sicilya’da Etna’ya ve Antiokheia yakınlarında da Agra Dağı’na tırmanacak kadar estetiğe düşkündü.

Dönemin ünlü mimari Apollodoros’la mimarlık konusunda kavgaya tutuşmuş, bu nedenle onu öldürttüğü bile ileri sürülmüş­tür.

Barbarları Roma topraklarından uzak tutabilmek için Britania’da 118 km.’lik bir duvar (Hadrianus Duvarı) yaptırmıştır. Roma’daki Pantheon onun döneminde inşa edilmiştir.

En büyük sanat eseri hiç kuşkusuz kendisi için Roma’nın doğusunda Tibur’da yaptırdığı villadır. Antinous adlı gence il­gi duyduğu, onun ani ölümü üzerine çok üzüldüğü ve adına bir kent (Antinoopolis) kurduğu bilinmektedir.

Eyaletlerde yaptığı reformlarla, sınır politikasıyla Hellenizmi geliştirmiş ve imparatorluk üzerinde derin etkiler bırak­mıştır.

Beş İyi İmparator’un üçüncüsüdür.