Türkiye gibi arkeolojik alanları definecilerce tahrip edilen ve en çok yağmalanan ülkeler arasında yer alan Bulgaristan'da arkeolojik bilinci artırmak için Arkeologlar tarafından Hazine Avcılarına Karşı adlı oyun geliştirildi. Oyun gerçek arkeoloji sitelerini içeren bir tahta üzerinde iki ayrı grubun kapışması esasına dayanıyor.

Bulgaristan’ın en dikkat çekici arkeolojik alanlarından bazılarını içeren bir haritada iki grubu birbirine karşı mücadeleye sevk eden  “Arkeologlar Hazine Avcılarına Karşı” başlıklı oyun Archaeologia Bulgarica bünyesindeki bir arkeolog grubu tarafından geliştirildi. 

Başlangıç ve Bitiş noktası Sofya olan hazine avcılarına karşı arkeologların mücadelesi aynı zamanda bir macera ve eğitim oyunu.

Oyun Prehistorya, Antik Çağ ve Orta Çağ dönemi kalıntıları içeren 14 gerçek ve oldukça büyük arkeolojik sit alanı, 24 kazılmamış Trakya höyüğü, dört laboratuvar, dört polis karakolu, dört define avcısı bir müze ve bir cezaevini içeren 24 ayrı kartla  iki ayrı grubun çekişmesini içeriyor.

Oyunda arkeologların amacı, hazine avcılarının peşine düştüğü arkeolojik eserleri muhafa edip, geçmişle ilgili bulguları korumak. Hazine avcılarının amacı ise eserleri arkeologlardam önce ele geçirip karaborsada satmak.  Sitelerden ve arkeolojik topluluklardan nesneler alan eser avcıları, onları yok ediyor ve bağlamlarının ve birliklerinin geçmişle ilgili içerdiği bilgileri siliyor.

Arkeologların ve Hazine Avcıları masa oyununun mucitleri, oyundaki potansiyel çatışma durumlarının gerçek yaşam deneyimlerine dayandığına işaret ederek; iyi ya da kötü adamların oyunu kazanabilme şansını ucu açık bıraktıklarını söylüyorlar.

7 yaşından büyükler için tasarlanan oyun Bulgaristan'da 54.00 BGN (Bulgar Levası) karşılığında (yaklaşık 27.50 EUR, 32.00 USD) satılıyor. Şimdilik sadece bir Bulgarca versiyonunu mevcut oyunu uluslararası pazar için İngilizce versiyonunu hazırlanıyor. Uluslararası versiyonlarda oyunun kapsamının yeni arkeolojik sitelerle genişletmesi düşünülüyor.

Bulgar arkeologlar oyunun İngilizce versiyonun tarihi eser yağmacılarını destekleyen odaklarca sabote edileceğinden endişeliler. Bulgarlara göre dedektörlerle tarih yağmacılığını geliştiren oyunlar dahi geliştiren odaklar, definecilere karşı bilinç aşılayan bir oyunu piyasada görmek istemeyeceklerdir.

Arkeolojik bölgeleri hedef alan hazine avcılığı, Bulgaristan’da yaygın bir suç ve ülkenin muazzam kültürel ve tarihi mirasına karşı korkunç bir etki yaratıyor. Bulgaristan’da kaçak arkeolojik eser miktarının genellikle yılda milyonlarca Euro değerinde olduğu tahmin ediliyor.

Bulgaristan’daki arkeologlar, gerçek hayatta hazine avcılarından sık sık muzdarip oluyorlar; Bulgaristan’ın on binlerce arkeolojik, tarihi ve kültürel alanlarına yapılan yıkıcı tahribatlardan önce veya sonra kurtarılabileceklerini kurtarmaya çalışıyorlar. Ne yazık ki, tüm çabalara rağmen Bulgaristan’daki hazine avı suçlarına karşı halkın hoşgörüsü oldukça yüksek olmaya devam ediyor, kolluk kuvvetleri yetersiz kalıyor ve çoğu zaman ilgili organize suç gruplarıyla işbirliği yaptıklarından şüpheleniliyor. Kırsal kesimdeki birçok insan hazine avcılığını, tam veya yarı zamanlı bir iş olarak görüyor.

“Arkeologlar Hazne Avcılarına karşı” masa oyunu, başkanlığını Doç. Dr. Lyudmil Vagalinski'nin yürüttüğü, Bulgaristan arkeolojisi ve kültürel mirasını korumayı amaçlayan organizasyon Archaeologia Bulgarica tarafından geliştirildi ve piyasaya sürüldü.

Amaç arkeolojik bilinç oluşturmak ve definecilere hoşgörüyü yok etmek

Archaeologia Bulgarica'nın “Arkeologlar Hazne Avcılarına karşı” masa oyununun piyasaya sürülmesiyle elde etmeyi umduğu hedefler, arkeolojiyi teşvik etmek, arkeolojik keşiflere ve faydalarına daha fazla kamuoyu yaratmak, kültürel turizmin gelişmesine yardımcı olmak ve en azından, hazine avcılığı için halkın hoşgörüsüzlüğünü teşvik etmek.

Oyunda, ülkenin dört bir yanındaki Prehistorya, Antik Çağ ve Orta Çağ’dan, her yıl inanılmaz keşifler sağlayan toplam 14 gerçek ve oldukça büyük arkeolojik sit alanı bulunuyor.

Masa oyununda arkeologların amacı, onları çalarak bilgileri yok eden hazine avcılarından önce arkeolojik eserleri keşfetmek ve incelemek.

Her bir eser dört bölümden oluşan bir bilmeceye bölünmüştür, böylece oyuncular, gerçek hayatta olduğu gibi eserleri parçalar halinde keşfeder. Oyuncular, arkeolojik alanlardan birine her ulaştığında bir eserin parçasını elde ederler.

Tüm parçaları birleştirilmiş bir eser, en fazla sayıda puanı taşır, ancak doğru birleştirilmezse, sahte sayılır ve ilgili oyuncuya puan kazandırmaz.

Yol boyunca oyuncular, her biri 24 karttan oluşan iki desteden kart çekebiliyor. Oyuncular, Antik Trakya tümülüslerine geldiklerinde kart çekme hakkına sahip oluyor.

Ekipler aynı noktada çakışırsa, arkeologlar bir “güvenlik” kartı oynayabilirken, hazine avcıları bir “silah” kartı kullanabilir. (Eğer o kart ellerinde varsa)

Eğer şanslılarsa, oyuncular çok daha fazla eser parçasına ulaşmalarını sağlayan kürek, kazma, metal detektörü veya jeoradar kartları çekebilir.

Oyuncular, yol boyunca, hazine avcılarının kazdığı çukurlara düşebilir ya da polis devriyelerine yakalanabilir, laboratuvarlara eser bırakabilir veya çalabilir, hapishanede ya da müzede sıkışıp kalabilirler.

Öte yandan oyununun mucitleri, oyundaki potansiyel çatışma durumlarının gerçek yaşam deneyimlerine dayandığına işaret ediyor ve iyi ya da kötü insanların yenip yenemeyeceğinin belli olmadığını söylüyorlar.

Arkeofili.com - Arkeolojikhaber.com