Kastamonu’nun Taşköprü ilçesinde bulunan ve Türkiye’de benzeri olmayan 2 bin 700 yıllık Donalar Kaya Mezarı, bakımsızlık nedeniyle yer yer çökme tehlikesi içerirke, aslan figürleri parça parça dökülüyor. Mezarın çevresiin pek çok yerinde ise definecilerin kaçak kazı tahribatları görülüyor.

Ortak dilde Kalekapı olarak da adlandırılan Donalar, Pompeipolis’e 10 km uzaklıkta, Amnias’ın (Gökırmak) keyfi olan Karadere Nehri yakınında yer alıyor.

Paphlogania’nın başkenti olan ünlü Pompeiopolis Antik Kenti de Taşköprü’de yer alıyor.

Kastamonu’da “macera rotası”, Taşköprü Yerel Eylem Grubu Derneği öncülüğünde Kastamonu Üniversitesi ve Taşköprü Belediyesi ortaklığında yürütülen çalışmalarla belirleniyor. Bu kapsamda Taşköprü ilçesinde güzergah belirleme çalışmaları yürüten ekip, birçok medeniyete ait hayvan figürleri nedeniyle Türkiye’de tek bulunan Donalar köyündeki kaya mezarını inceledi.

Kaya mezarının içinde yapılan çalışmalar, mezarların beton kırıcılarla patlatıldığını, tavanda ihmal nedeniyle çatlaklar ve su kaçağı olduğunu ortaya koydu.

Ekip ayrıca iki aslan figürü içeren bir mezarda dövülmüş metalik aletler tespit etti. Aslanlardan birinin vücudunun bütünlüğünün bozulmamış, ancak diğerinin tahrip olduğunu belirleyen ekip, kaçak kazı yapanlar tarafından yağmalanan ve yasadışı olarak kazılan alanlarla da karşılaştı.

Ekip, Türkiye’de tek olan Donalar Kaya Mezarı bölgesinin sit alanı ilan edildiğini ancak yeterince korunamadığını, ihmal sonucu tarihi bölgenin ve mezarın üzerindeki hayvan figürlerinin yok olmaya başladığını belirtti.

Taşköprü Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Müdür Yardımcısı Lütfi Gültekin, Donalar Kaya Mezarı’nın tarihi ve hayvan figürleri nedeniyle Anadolu’da tek olduğunu söyledi.

Donalar Kaya Mezarı’nın kayadan kesilmiş cephesi yerden 10 metre yüksekliktedir. Cephenin orta kısmı, farklı kullanım evrelerinde alçak kapılardan girilebilen küçük bir mezar odasıdır.

Donalar sütunlar dar ama şişkin bir ekinoid element ve kare abaküs ile taçlandırılmıştır. Yukarıda, sütun başkenti ve mezar çömelmiş boğalar olarak oyulmuştur

Leman Altuntaş - arkeonews.com