Paleontologların 1881’de Çek Cumhuriyeti’nde Mladeč köyündeki bir mağarade bulduğu kafatasının önce bir erkeğe ait olduğu sanılıyordu ancak 140 yıl sonra teknolojik imkanlar sayesinde kafatasının 17 yaşında bir genç kıza ait olduğu ortaya çıktı. Genç kadının yüzü bu şekilde canlandırıldı. İşte 31.000 yaşında Paleolitik bir kadının rekonstrüksiyonla ortaya çıkan yüzü:

1881’de arkeologlar ve paleontologlar şu anda Çek Cumhuriyeti’nde bulunan bir köy olan Mladeč’teki bir mağaranın içine gömülü bir insanın kafatasını ortaya çıkardılar. O zamanlar, araştırmacılar kafatasını yaklaşık 31.000 yıl öncesine tarihlendirdiler ve bireyi erkek olarak sınıflandırdılar.

Ancak, Paleolitik insanının cinsiyeti konusunda yanılıyorlardı.

Şimdi, 140 yıldan fazla bir süre sonra, araştırmacılar bu hatayı düzelttiler ve sözde Mladeč 1 kafatasının, Üst Paleolitik dönemin bir parçası olan Aurignacian döneminde (kabaca 43.000 ila 26.000 yıl önce) yaşayan 17 yaşındaki bir kadına ait olduğunu ortaya çıkardılar. Ekip, bulgularını “Kafatası Mladeč 1’e Adli Yüz Yaklaşımı” adlı yeni bir çevrimiçi kitabın parçası olarak yayınladı.

Bu, bilim insanlarının “Avrupa’da bulunan en eski Homo sapiens’lerden birinin” cinsiyetini nasıl yeniden sınıflandırdıklarını ayrıntılarıyla anlatıyor.

“Kafatası ayrı ayrı analiz edildiğinde, özellikler bir erkeğe işaret ediyordu,” diyor Brezilyalı bir grafik uzmanı ve kitabın ortak yazarlarından biri olan Cicero Moraes, “Ancak daha sonraki çalışmalar kafatasını bölgede bulunan diğerleriyle karşılaştırdığında, kanıtlar bir kadına işaret etti.”

19. yüzyıl arkeolojik kazılarından toplanan bilgilerin yanı sıra 1930’larda araştırmacılar tarafından gerçekleştirilen ve teknoloji eksikliği nedeniyle sınırlı olan adli yüz rekonstrüksiyonlarını kullanan Moraes ve ortak yazarlar Jiří Šindelář, yerel araştırma şirketi GEO-CZ ile bir araştırmacı ve Çek Cumhuriyeti Mağara İdaresi müdür yardımcısı Karel Drbal, BT (bilgisayarlı tomografi) taramalarını kullandılar. Mandibula (alt çene) eksik olduğu için Moraes, bu bireyin neye benzeyebileceğinin boşluklarını doldurmaya yardımcı olmak için günümüz insan çenelerinin mevcut verilerine baktı.

Moraes, “Kafatasını yeniden inşa etmek zorunda kaldık ve bunun için modern insanların yaklaşık 200 BT taramasından ve Avrupalılar, Afrikalılar ve Asyalılar da dahil olmak üzere farklı nüfus gruplarına ait arkeolojik kazılardan elde edilen ortalama istatistiksel verileri ve projeksiyonları kullandık” dedi. “[Bu] insan yüzünün eksik bölgelerini yansıtmamıza izin verdi.”

Kafatasının tam bir dijital görüntüsüne sahip olduklarında, Moraes “üzerine yayılmış bir dizi yumuşak doku kalınlığı belirteci kullandı” dedi. “Bu belirteçler, kabaca konuşursak, yüzün bazı bölgelerinde cildin sınırlarını söyler. Bu belirteçler yaşayan bireylerden elde edilen istatistiksel verilerden gelse de, tüm yüzü örtmezler ve örneğin burun, ağız ve gözlerin boyutunu bilgilendirmezler. “

Araştırmacılar, yüz yaklaşımını oluşturmak için yumuşak doku ve kemik yapılarının sınırlarına karşılık gelen çizgilerin bir projeksiyonunu kullandılar. Fotoğraf: Cicero Moraes / Jiri Sindelar / Karel Drbal

Araştırmacılar, yüz yaklaşımını oluşturmak için yumuşak doku ve kemik yapılarının sınırlarına karşılık gelen çizgilerin bir projeksiyonunu kullandılar. Fotoğraf: Cicero Moraes / Jiri Sindelar / Karel Drbal
Verileri tamamlamaya yardımcı olmak için, araştırmacılar “canlı deneklerin BT taramalarını kullandılar ve yaklaşan yüze uyacak şekilde BT taramasından kemikleri ve yumuşak dokuları deforme ettiler. Mladeč 1 fosili söz konusu olduğunda, biri erkek diğeri kadın olmak üzere iki BT taramasını deforme ettik ve ikisi çok benzer bir sonuca yaklaştı.”

Moraes, bireyin neye benzeyebileceğine dair iki dijital yaklaşım yarattı. Ancak, kişinin yüz ifadesi söz konusu olduğunda dikkatli bir şekilde hata yaptı.

“Tarafsız yüzü geleneğe göre üretmeyi seçtik, çünkü uzmanları eserlere sunmaya alışkınız” dedi. “Şimdi eğilim, çalışmalara iki yaklaşım sunmak olacak, biri gri tonlamalı, gözleri kapalı ve saçsız, diğeri ise daha öznel olan gri tonlamalı bilimsel ve basit… kürk ve saçla renkli bir yüz ürettiğimiz yer.”

Arkeologların insan kalıntılarının cinsiyetini yeniden sınıflandırması çok yaygın olmasa da, bu gerçekleşir. Moraes böyle bir örneğe işaret etti, Brezilya’da keşfedilen ve “Zuzu” olarak bilinen bir iskelet.

“O durum farklıydı; Başlangıçta bir kadın olduğu düşünülüyordu, ancak daha sonra yapılan çalışmalar aslında bir erkek olduğunu ortaya koydu “dedi.

Kafatasına ek olarak, orijinal kazı sırasında Taş Devri mezar alanında bulunan diğer eşyalar arasında taş eserler, kemik uçları ve birkaç diş vardı. Ancak, oraya gömülen Paleolitik kadın hakkında çok az şey biliniyor.

Kaynak Jennifer Nalewicki/Live Science

Çeviri: Arkeonews.com