Araştırmacılar çikolatanın doğuşuna ışık tutacak araştırmaya imzaya atarak Criollo olarak bilinen nadir, lezzetli bir kakao varyantını incelediler. Genomik analizler modern kakao ağaçlarının 3,600 yıl önce Orta Amerika'da evcilleştirildiğini gösteriyor.

İnsanların kakao bitkisiyle ilişkisine dair en eski arkeolojik bulgu 2.600 yıllık bir Olmec çömleğinde bulunmuştu. Ancak "evcilleşmiş" kakao meyvesinin ilk ne zaman üretildiğine dair ilgi yoktu. Bilim adamları kakao meyvelerinin çekirdeklerini analiz ederek bu soruya cevap aradı.

2010 yılındabaşlayan araştırmalarda , araştırmacılar 200 yakın ağaç türünü tarandı ve bunların içinde en yaşlı türün Theobroma Criollo türü olduğunu saptadı. 

Washington Eyalet Üniversitesinin açıklamasına göre; Çikolatanın Prensi olarak adlandırılan ince kabuklu meyveye sahip Criollo türü kako ağacıdan elde edilen edilen tanelerin genetik analiz sonuçları çikolata üretiminde kullanılan kakao ağaçlarının 3,600 yıl önce Orta Amerika coğrafyasında evcilleştirildiğini gösteriyor.

Nature dergisinde 16 Ekim tarihinde "Omar E. Cornejo, Muh-Ching Yee, Victor Dominguez, Mary Andrews, Alexandra Sockell, Erika Strandberg, Donald Livingstone III, Conrad Stack, Alberto Romero, Pathmanathan Umaharan, Stefan Royaert, Nilesh R. Tawari, Pauline Ng, Osman Gutierrez, Wilbert Phillips, Keithanne Mockaitis, Carlos D. Bustamante & Juan C. Motamayor" imzaları ile yayınlanan "Theobroma cacao L. cinsi üzerinden çikolata ağaçları popülasyonun genomik analizleri ve evcilleştirme sürecine dair bulgular" (Population genomic analyses of the chocolate tree, Theobroma cacao L., provide insights into its domestication process) başlıklı makalede yer alan bilgilere göre; insanların kako meyvelerini ne zaman ve nerede yetiştirmeye başladığına dair uzun süredir devam eden tartışmaya yeni bir bilgi ekliyor.

11 kurumdan 18 bilim insanının katıldığı çalışma, aynı zamanda, kakaonun evcilleştirilmesi sürecinde lezzet, hastalık direnci ve uyarıcı teobromin ve mahsul geliştirme konusunda da önemli ipuçları sağlıyor.

Washington Eyalet Üniversitesi nüfus genetiği uzmanı İletişim Biyoloğu Omar Cornejo, "Bu kanıt, Amerika'da kakao tarihine dair anlayışımızı artırıyor.  İyi bir kakao yapmak ne kadar sürdü? Evcilleştirme süreci ne kadar güçlüydi? Bir ağacı evcilleştirmek için kaç bitki gerekliydi? Tarzında önemli sorulara cevaplar veriyor" dedi.

Elde edilen verlere göre M.Ö. 2600 yılında Theobroma Criollo ağacın nüfusu büyük olasılıkla yaklaşık 738 ağaçtan ibaretti.