Prof. Dr. Sevim Tekeli kimdir? Sevim Tekeli'nin biyografisi

Prof. Dr. Sevim Tekeli; felsefeci, bilim tarihçisi, akademisyen (d. 22. 12. 1924, İzmir- ö. 16.12.2019, Ankara)

Türkiye'nin ilk bilim tarihi profesörüdür.

İzmir'de Vali Osman Nuri Tekeli'nin kızı olarak 22 Aralık 1924'te dünyaya gelen Sevim Tekeli, babasının tayinleri nedeniyle ilköğretimin farklı illerde tamamladıktan sonra Üsküdar Amerikan Kız Lisesini mütekiben İzmir Kız Lisesi'nden mezun oldu.

Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü'nden 1951'de mezun olan Tekeli, bir yıl sonra da aynı bölümün Bilim Tarihi Kürsüsü'ne asistan olarak atandı.

Tekeli aynı fakültede 1982-1993 yıllarında Felsefe Bölümü Başkanlığı yaparken özellikle astronomi tarihi ve Türk astronot Takiyüddin Raşit ile ilgili çalışmalar gerçekleştirdi.

Sevim Tekeli genel anlamda Osmanlı Astronomisi tarihine odaklanmış ve özellikle Türk astronot Takiyyeddin Raşit ile ilgili çalışmalar yapmıştır.

Bilim Tarihi üzerine bilimsel çalışma ve materyallerin zor bulunduğu koşullarda bu zorlukların üstesinden gelerek çalışmalarını süredüren Tekeli, Prof. Sayılı’nın denetimindeki “Nasir al Din al Tûsi, Tycho Brahe ve Taqı al Din’in Gözlem Aletlerinin Karşılaştırılması” doktora tezini 1956 yılında tamamlamış ve bu çalışma daha sonra aynı isimle yayımlanmıştı. Tekeli, daha sonra 17. yüzyıl Batı Avrupası’ndaki bilimsel gelişmeler ile başlamış ve Rusya’daki gelişmelerle Osmanlı İmparatorluğu’nun bilimsel aktiviteleri ve başarıları üzerinde de çalışmıştır. Aynı zamanda Osmanlı İmparatorluğu’nun Rönesans üzerindeki etkilerine de odaklanan çalışmalar içerisine girmiş olan Tekeli, Osmanlı İmparatorluğu’nun 17. yy başlarında İslam Dünyası’nda edindiği rol üzerine de analizlerde bulunmuştur.

Birçok makaleye imza atan Sevim Tekeli’nin başlıca eserleri şunlardır:

– On Altıncı Asırda Osmanlılar’da Saat ve Takîyüddîn’in “Mekanik Saat Konstrüksüyonuna Dair En Parlak Yıldızlar”, Ankara 1966.

– Modern Bilimin Doğuşunda Bizans’ın Etkisi, Ankara 1975.

– Felsefeye Giriş, (Liseler İçin Ders Kitabı, Mübahat Türker Küyel, Esin Kâhya, Kenan Gürsoy, Alev Öner ve Nurten Baykurt ile birlikte), Ankara 1985.

– Bilim Tarihi, (Liseler İçin Ders Kitabı, Esin Kâhya, Melek Dosay, Remzi Demir, Hüseyin Gazi Topdemir ile birlikte), Ankara 1993.

– Bilim Tarihi, (Esin Kâhya, Melek Dosay, Remzi Demir, Hüseyin Gazi Topdemir ve Yavuz Unat ile birlikte), Ankara 1997.

– Bilim Tarihine Giriş, (Esin Kâhya, Melek Dosay, Remzi Demir, Hüseyin Gazi Topdemir, Yavuz Unat ve Ayten Koç Aydın ile birlikte), Geliştirilmiş İkinci Baskı, Ankara 1999.

– Bilim Tarihine Giriş, (Esin Kâhya, Melek Dosay, Remzi Demir, Hüseyin Gazi Topdemir, Yavuz Unat ve Ayten Koç Aydın ile birlikte), Geliştirilmiş Üçüncü Baskı, Ankara 2001.
Cezerî, el-Câmi‘ beyne’l-‘İlm ve’l-‘Amel en-Nâfi‘ Fî Sınâ‘ati’l-Hiyel, (Melek Dosay ve Yavuz Unat ile birlikte), Ankara 2002.