İsrail'in yahudiler için yeni yerleşim alanları inşa etme projeleri çerçevesinde gerçekleştirilen kazılar sırasında, Bizans döneminde bölgede yaşayan Adios adlı bir Samiriyeli zengine ait şaraphane, bağ arazisi ve Grekçe "Sadece Tanrı, Üstad Adios'un güzel mülküne yardım eder, amin” yazılı bir kitabe bulundu.

İsrail Eski Eserleri Kurumu (Israel Antiquities Authority), Samiriye'nin güney Sharon Plain semtinde zengin bir Samiriyeli erkeğe ait 1600 yıllık bağ arazisi keşfedildiğini açıkladı. 

Arkeolojik kalıntılar İsrail Toprakları İdaresi tarafından Yahudiler için yeni toplu konut alanı oluşturmayı hedefleyen inşaatı kazıları sırasında keşfedildi.

Buluntular arasında; “Sadece Tanrı, Üstad Adios'un güzel mülküne yardım eder, amin” (Only God help the beautiful property of Master Adios, amen) bir yazıt dikkat çekti.

Kudüs İbrani Üniversitesi'nden Prof. Leah Di Segni tarafından çevrilen Yunanca kitabe 1600 yıllık. M.S. 500 yılları Samiriyeli (Samiri) kavminin güçlendiği ve refah seviyesinin arttığı dönem olarak biliniyor.

İsrail Eskileri Kurumu adına yapılan kazılar müdürü Dr. Hagit Torge; “Yazıt, Adios adındaki zengin bir bireyin tarım arazisinin bir parçası olan bir üzüm presine kazılmıştı. Bu, İsrail’de bulunan Samirililere ait şükür duası  içeren ikinci yazıt. İlk, birkaç yıl önce Herzliya yakınlarındaki Apollonia'da keşfedildi.” dedi.

Arkeologlar, şaraphanedeki üzüm presinin yakınında, üzüm bağlarını büyütmek için kullanılan kesme taşların çıkarıldığı bir de taş ocağı keşfettiler, Görünüşe göre Master Adios'un mülkü hayli geniş bir bağ arazisi içeriyordu.

Torge, "Üstat / Master" topluluğun üst düzey üyelerine verilen bir onur ünvanıydı ve mülk sahiplerinin yüksek sosyal duruşuna işaret ediyordu. Üzümpresinin yerinin Samaritan sinagoguna yakın olması Adios'un yüksek statüsünü ortaya koyuyor” dedi.

Altıncı yüzyılda kiliseye dönüştürülen Tzur Natan Samaritan sinagogu; şarap, yağ ve un depolamak için inşa edilmiş geniş odalara sahipti. Geçtiğimiz yıllarda bu tapınım alanında üzerine yedi kollu şamdan kazımış, eşeklerin döndürdüğü bir un değirmeni kalıntısı keşfedilmişti.

Yeni bulunan yazıt, Bizans döneminde güney Sharon Plain'deki Samiriyeli yerleşimini destekleyen bir kanıt olarak önem arzediyor. 

İlk kez Asurlular döneminde bölgeye iskan etirilen Samilerden yaklaşık bin kişilik bir grup günümüzde İsrail'in Nablus kentinde yaşamayı sürdürüyor.

arkeolojikhber.com