Patroklos nedir?

Patroklos: Menoitios'un oğlu Patroklos Akhilleus'un can yoldaşı, en yakın arkadaşıdır. İkisi de Aktör ve Aigina'nın soyundan olmakla akraba sayılırlar, ama arkadaşlıkları Patroklos'un Akhilleus'la birlikte Peleus'un sarayında büyümüş olmasından ileri gelir. Patroklos'un ruhu nasıl bir adam öldürerek Peleus'un yanına sığındığını İlyada'da şöyle anlatır: 

Birlikti büyümemlş miydik, Akhilleus, slzin evde.

Opotls'ten beni size Menoitios getirmişti,

ufaktım, bir kaza çıkmıştı elimden,

öIdürmüştüm Amphidamas'ın çocuğunu,

yapmıştım bu deliliği istemeye istemeye,

öfkeye kapılmıştım aşık oynarken.

At sürücüsü Peleus eline almıştı beni,

özene bezene büyütmüş, seyis yapmıştı sana.

Ilyada'da Patroklos her an Akhilleus'un yanındadır, onu sevgisiyle, ögütleriyle destekler. Yiğit öfkeyle savaştan ayrılıp bir daha dövüşmek istemeyince, Patroklos onu yola getirmek için boşuna uğraşır, Agamemnon'un gönderdiği elçileri kabul eder, küskün arkadaşının takındığı yakışıksız tavrı örtmeye çalışır.

Akhaların çok kötü duruma düştüğünü görünce, dayanamaz, Akhilleus'tan silahlarını ister. Ünlü yiğidin yerine kendisi savaşacaktır. ilyada'nın Patroklos'un yiğitliklerine ayrılmış XVI. bölümünde sayısız Troyalı öldürür, bu arada Zeus oğlu Sarpedon'un kaderi de Patroklos'un elinden can vermektir.

Apollon Patroklos'un yaptığı bu kıyıma son verir: Patroklos Hektor'la çarşır ve öldürülür. Patroklos son nefesini verirken Hektor'a ölümünün yakın olduğunu bildirir.

Akhilleus barakasındadır, savaş meydanında olup bitenlerden haberi yoktur. O sırada Patroklos'un ölüsünü almak ve onun taşıdığı Akhilleus'un silahlarına sahip çıkmak için korkunç bir boğuşma başlar. Akhalar bütün çabalarına karşın Patroklos'un ölüsünü Troyalılara kaptırırlar. Nestor'un oğlu Antilokhos acı haberi Akhilleus'a getirir. O sırada yiğidin yası şöyle dile getirilir:

Böyle dedi, Akhilleus'u kapkara bir yas bulutu kapladı.

İki eliyle aldı ocağın küllerini,

döktü başının üstüne, kirletti güzelim yüzünü. 

Sonra uzandı boylu boyunca tozun, toprağın içine,

elleriyle çekip kopardı, kirletti saçlarını. 

Akhilleus bir daha anası Thetis'i çağırır, Hephaistos'a yeni silahlar yaptırmak için gitmeşini ister ve dileği yerine gelince savaşa katılır.

Akhilleus Hektor'u öldürmekle Patroklos'un öcünü almış olur, ölüsünü de daha önce Troyalıların elinden kurtarmıştı, ama Patroklos bununla yetinmez, ruhu Akhilleus'a görünüp gömülmek istediğini, kemiklerinin arkadaşından, ayrılmış altın çanakta korunması gerektiğini bildirir.

Akhilleus da dostuna şöyle cevap verir:

Buraya ne geldin, iki gözüm,

bütün bunları ne söylersin bana?

Bilmiş ol, yapacağım her dediğini,

hadi yaklaş bana, sarılalım birbirimize,

birancık da olsa ağlayalım doya doya.

Böyle dedi, uzattı dost ellerini,

ama hiçbir şey tutamadı eliyle,

ruh kaçmıştı bir duman gibi yerin altına, ıslık çala çala.  

Akhilleus Patroklos'un anısına yarışmalar düzenler, bunların yapılması için de savaşa bir süre ara verilr. Patroklos'un cenaze töre­ninden sonradır ki Priamos Akhilleus'tan Hektor'un ölüsünü istemeye gider.