Hikr: Hikr Usulü

Hikr nedir? tahkîr, ihtikâr, istihkâr, hakûre, muhâkere, ahkâr, hâkûre ne demektir?

Hikr; Vakıf arazinin uzun süreli kiralanmasını ifade eden bir terim. Arapça'da sözlük anlamı “haksızlık yapmak, azaltmak; hapsetmek, tutmak” olan hakr masdarından isimdir. Çoğulu "ahkâr" kelimesidir. 

Fıkıh ve medeniyet tarihi literatüründe kelimenin “hapsetme ve bir şeyi elde tutma” anlamıyla da bağlantılı olarak vakıf arazinin, üzerine bina yapılmasına ve ağaç dikilmesine izin verilmek suretiyle uzun süreli kiralanmasını ifade eder. Bu şekilde kiralanan yere veya kira ücretine de hikr denilmekle birlikte kelime terim olarak daha çok ilk anlamda kullanılmaktadır.

Hikr usulünün çeşitli uygulamaları için belge ve kaynaklarda ayrıca tahkîr, ihtikâr, istihkâr, hakûre, muhâkere, ahkâr, hâkûre terimleri kullanılmakta, hikr yapana muhtekir, müstehkir denilmektedir. Bu uygulamaya Arabistan ve Kuzey Afrika’da genellikle hikr denilirken Anadolu ve Balkanlar’da “mukātaalı vakıf” tabiri kullanılmıştır. Nazarî olarak hikr hakları mülk üzerinde de geçerli olmakla birlikte bu uygulama genellikle vakıf konusunda yapılmıştır.

Kaynak: TDV İslam Ansikolopedisi


Benzer Haberler & Reklamlar