Kastamonu Üniversitesi Fen ve Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü

Arkeoloji geçmiş dönemlerde yaşamış insan topluluklarının kültürel ve toplumsal düzenlerini, günümüze kadar gelebilen insan elinden çıkmış tüm maddi kalıntılara dayanarak araştıran, belgeleyen ve gelişim sürecini inceleyerek yorumlamaya çalışan bir bilim dalıdır.

Eski Yunancada “Archaios = Eski” ve “Logos = Bilim” kelimelerinden türetilen Arkeoloji Bilimi, Prehistorya, Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi ile Klasik Arkeoloji olarak alt anabilim dallarına ayrılmaktadır. Arkeoloji, yazılı tarihten önce ve sonrasındaki insan yaşamına dair her türlü kültür varlığını inceleyen bir bilim dalıdır. İnsan yaşamından izler taşıyan Höyük, Nekropol (Mezar), Tümülüs, Kent vb. kazı ve yüzey araştırmalarını bilimsel bir disiplin ile gerçekleştiren Arkeologlar, bu çalışmaları yürütürken Tarih, Sanat Tarihi, Antropoloji, Zooarkeoloji, Zooloji, Epigrafya, Coğrafya, Paleocoğrafya, Felsefe, Botanik, Mimarlık, Harita Mühendisliği, Toprak Bilimi ile Jeoloji, Jeomorfoloji, Fizik, Kimya gibi Fen ve Doğa Bilim Dallarını, özellikle tarihlendirme yöntemleri ve petrografik analizler açısından tek bir çatı altında toplayan Arkeometri Anabilim dalı ile işbirliği içerisinde çalışmaktadır.
Arkeologlar, Kültür ve Turizm Bakanlığının onayı ile antik dönemde yerleşilmiş bölgelerde yüzey araştırmaları ve kazı çalışmalarını yürüterek, bölge ve kentlerin tarihsel süreçleri, yerleşim yerlerindeki teknolojik, ekonomik, nüfus vb. gibi insan yaşamına dair bilgi verebilecek her buluntuyu değerlendiren, insan hayatı hakkında somut veriler ve bunların yorumlanması ile eski toplumların araştırılmasını sağlayan en önemli bilim dalıdır.
Bilim dışındaki insanlara Arkeoloji Biliminin tanıtılmasıyla günümüzde sadece altın veya değerli eşya bulmak amacıyla yapıldığı düşünülen kazı çalışmalarının önemi, insan yaşamına dair her buluntunun tarihsel süreçte önemli olduğu, kaçak kazıların bu yaşam verilerine ne denli zarar verdiği aktarılmaya başlanmıştır. Örnek verilecek olursa; insanoğlunun şekillendirip pişirdiği ve her kazı alanında sıkça, genellikle kırık olarak ele geçen seramik buluntular, o seramiğin yapımında kullanılan kili temin eden kişiden, onu şekillendirip, süsleyen ustaya; o seramiği kullanan tüketiciden, başka yerleşimlere ulaştıran tüccara; tipolojik ve analojik çalışmalardan sonra ulaşılan üretim, ticaret, ekonomik ve teknolojik düzeye kadar pek çok konuda bilgi sahibi olmamızı sağlamaktadır.

Arkeolog Olmak İsteyen Öğrencilerin;
Arkeoloji, Tarih – Kültür ve Sanat konularına meraklı ve ilgili olması,
İyi bir gözlemci, dikkatli ve araştırmacı yapıya sahip olması,
Neden – sonuç ilişkisini otaya çıkarabilme yetisine sahip,
Disiplinli, ekip çalışmasında uyumlu,
İş bölümü yapılan ekip çalışmalarında sorumluluk sahibi,
Çalışmalar sırasında kendisine verilen arazi ve buluntu değerlendirme konularındaki bilgileri teorik olarak aldığı eğitimle pekiştirebilme ve uygulayabilme yetisine sahip,
Office, Photoshop, AutoCAD ve Freehand gibi programları kullanabilme becerisinde,
Mesleki ve etik sorumluluk bilincinde,
Sıcak havalarda arazi çalışmalarına bedenen dayanıklı olması gerekmektedir.

Genel Bilgiler
2018 - 2019 eğitim öğretim yılından itibaren öğrenci alımına başlayan Arkeoloji Bölümü, Klasik Arkeoloji, Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi, Tarih Öncesi Arkeoloji olmak üzere 3 Anabilim Dalına ayrılmıştır. Öğrenciler, eğitim süresince her üç anabilim dalının konularını oluşturan, Paleolitik dönemden başlayarak Geç Roma – Erken Bizans Dönemine kadarki süreç içerisinde genel tarihsel dönemler, uygarlıklar hakkında, başta Anadolu olmak üzere tüm Akdeniz ve çevre kültür bölgelerinin karşılaştırmalı arkeolojisiyle ilgili zengin bir ders içeriğine sahip zorunlu derslerin yanı sıra uzmanlaşmayı sağlayacak seçmeli dersler alabileceklerdir.
Arkeolojinin araştırma konularının yanı sıra, mezuniyet sonrasındaki iş olanakları göz önünde bulundurulduğundan Sanat Tarihi’nin araştırma konularından temel bilgiler edinebileceği dersler ile Türk Kültür Tarihi, Orta – Yeni - Yakınçağ Tarihi ve Felsefesi gibi seçmeli dersler aracılığıyla da Erken Bizans Dönemi sonrasında var olan kültür ve medeniyetler hakkında bilgi sahibi olabileceklerdir.
Yine kazı teknikleri, teknik çizim, bilgisayar kullanımı gibi zorunlu temel dersler yanında, seramik tasnif, tipoloji ve analoji çalışmaları, seramik ve küçük buluntu çizimi, fotoğrafçılık, AutoCad, Freehand gibi programların öğrenileceği bilgisayar destekli teknik çizim dersi; mimari ve buluntuların restorasyon ve konservasyonu gibi konularda temel bilgileri edinebileceklerdir.

VİZYON
Ulusal ve Uluslararası platformda mensubu olmaktan övünç duyulan, verilecek eğitim – öğretim ile geleceğin çağdaş, öncü, alanında uzman bilim adamlarını yetiştirmek; araştırma, kazı ve yüzey araştırmalarında elde edilen verilerin değerlendirilmelerinin sunulacağı, alanında üretilen bilgi ve yayın çalışmaları aracılığıyla ülkemizin çağdaş uygarlık düzeyinin üzerine çıkmasına katkıda bulunacak bir bölüm olmaktır.

MİSYON
Arkeoloji Bölümü, evrensel bir bilim dalı olan Arkeoloji Bilimini, teorik ve uygulamalı eğitim anlayışıyla birleştirerek, donanımlı, araştıran, edindiği bilgileri yorumlama, sorgulama, bilimsel inceleme yeteneğine ve teknolojiyi mesleği içerisinde kullanma becerisine sahip, tarihi koruma bilincine erişmiş bireyler yetiştirmeyi ilke edinmiştir. İnsanlık tarihine ışık tutacak kültür varlıklarını Arkeoloji Biliminde uygulanan bilimsel yöntemlerle ortaya çıkarabilecek, tanımlayabilecek, elde ettiği verileri sentezleyerek yorumlayabilecek; buluntuların korunma ve sergilenme bilgilerine sahip arkeologlar yetiştirmek, Bölümümüzün görev ve hedeflerindendir.
Türkiye’nin kültürel ve arkeolojik zenginliklerinin yanı sıra, tarih öncesi çağlardan, Osmanlı Dönemine kadar kesintisiz yerleşim alanı olan antik Paphylagonia bölgesi’nin ve özellikle bölge kentlerinden Kastamonu ilinin tarihi süreçlerini, Kastamonu il sınırlarında bulunan arkeolojik taşınır taşınmaz kültür varlıklarını, ören yerlerini, antik kentlerini araştırmak, kayıt altına alınması amacıyla projeler hazırlayıp yürütmek, lisans öğrencilerinin bu konuda eğitim almasını sağlamak ve Kastamonu halkının bölge arkeolojisi hakkında bilgilendirilmesini sağlamak da Bölümümüzün diğer görev ve hedeflerindendir. Bölgenin arkeolojik zenginliklerinin ortaya çıkarılması ve tanıtımının sağlanması sonucunda bölge ve ülke turizminin gelişmesine de katkıda bulunulmuş olacaktır.

Kabül ve Mezuniyet Koşulları
Fen Edebiyat Fakültesi'nde bir akademik yıl, 15 hafta süren, Güz ve Bahar olmak üzere iki dönemden oluşmaktadır. Arkeoloji Bölümü lisans programı 4 yıl / 8 dönemde tamamlanmaktadır. Arkeoloji bölümünden mezun olmak için öğrenciler 8 dönem boyunca verilen tüm dersleri başarıyla tamamlayıp lisans derecesine sahip olarak, “Arkeolog” unvanı almaya hak kazanırlar. Derslerin %70'ine katılmanın zorunlu olduğu bölümde dersler, yazılı sınavlar, bazı dersler kapsamında seminer ve sunumlar ile değerlendirilir. Her yarıyılda bir ara sınav, bir final ve bir bütünleme sınavı yapılır.
Mazeret nedeniyle sınava giremeyen öğrencilere geçerli bir mazeret olması halinde Fakülte Yönetim Kurulu kararıyla mazeret sınav hakkı verilir. Öğrenciler, lisans eğitimlerinde, özellikle teknik çizim ve bilgisayar kullanımına yönelik uygulamaları laboratuar çalışmalarında; arazi çalışmaları, buluntu değerlendirme, tasnif, belgeleme ve elde ettiği verileri dijitalize etme konularındaki pratikleri ise bölümümüzün üyesi olduğu ve Türkiye’nin dört bir yanında yaz aylarında gerçekleştirilen yerli ve yabancı bilimsel arkeolojik kazı çalışmaları ile yüzey araştırmalarında tamamlayabilecek, öğrendikleri bilgileri pekiştirebileceklerdir.

İş Olanakları
Arkeoloji Bölümünden mezun olarak “Arkeolog” unvanı alacak olan öğrencilerimiz, üniversite, meslek yüksek okul ve enstitülerde akademik kariyer yapma şansına kavuşmalarının yanı sıra, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Müzeler ve Anıtlar Genel Müdürlüğü'ne bağlı müzelerde, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulları’nda, Özel Müzelerde, Vakıflar Genel Müdürlüğü, Maden Tetkik Arama Enstitüsü, İl Özel İdareler ve Belediyelerdeki KUDEP birimlerinde, sanat galerilerinde yönetici, uzman ve araştırmacı olarak, yabancı dil konusunda kendilerini geliştirmişler olanlar turizm rehberi olarak çalışma imkanı bulabilmektedirler.

Ana Bilim Dalları
Klasik Arkeoloji Anabilim Dalı
Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi Anabilim Dalı
Tarih Öncesi Arkeolojisi Anabilim Dalı

Akademik Kadro

Dr. Öğr.Üyesi Hatice ASENA KIZILARSLANOĞLU (BÖLÜM BAŞKANI)
Dr.Öğr.Üyesi Rabia AKTAŞ
Arş. Gör. (ÖYP) Göknur ÇETİNKAYA

Web: https://fef.kastamonu.edu.tr/index.php/tr/arkeoloji/genel-bilgiler