Haftanın tarihine bakış 43

Yılın 43. haftasının önemli olayları;

1. Cumhuriyet, 29 Ekim 1923'te Türkiye Büyük Millet Meclisinde (TBMM) "Yaşasın" nidalarıyla kabul edildi.

İlk toplantısını 23 Nisan 1920'de yapan TBMM'nin kabul ettiği 1921 Anayasası'nın "Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir" ilk maddesi, açıkça belirtilmese de Cumhuriyet rejiminin habercisiydi. Ancak Cumhuriyeti kabul etmek, 16 Nisan 1923'te görevini tamamlayan Birinci Meclise değil, 11 Ağustos 1923'te toplanan İkinci Meclise nasip oldu.

İkinci Meclis, Başkanlığa Mustafa Kemal Paşa'yı, ikinci başkanlığa Ali Fuat (Cebesoy) Paşa'yı seçti. Başbakanlığa ise Ali Fethi (Okyar) getirildi. Mecliste oluşan muhalif grubun eleştirilerinin yoğunlaşması üzerine Mustafa Kemal başkanlığında 25 Ekim'de toplanan Bakanlar Kurulu, istifa etmeyi ve yeni hükümette hiçbir görev almamayı benimsedi.

Bakanların istifaları 27 Ekim'de Mecliste okundu. Meclis, yeni Bakanlar Kurulu için oluşturulan listeler üzerinde anlaşma sağlayamadı. Uzun süredir Cumhuriyet düşüncesini içinde barındıran Mustafa Kemal, bu siyasi bunalım üzerine zamanın geldiğine karar verdi. Yakın çalışma arkadaşlarını, 28 Ekim akşamı Çankaya'da yemeğe çağıran Mustafa Kemal, onlara "Yarın Cumhuriyeti ilan edeceğiz." dedi.

Mustafa Kemal ve yemekten sonra kalmasını istediği İsmet (İnönü) Paşa, Cumhuriyet'in ilanına ilişkin anayasa değişikliği üzerinde çalıştı.

Halk Fırkası, 29 Ekim'de yaptığı toplantıda, Mustafa Kemal'i hükümet bunalımını çözmekle görevlendirdi. Mustafa Kemal de Cumhuriyet'in ilanına yönelik anayasa değişikliği önergesini açıkladı.

Meclis Grubunda ve sonra TBMM Genel Kurulunda Anayasa'nın 1, 2, 10, 11, ve 12'nci maddelerinin değiştirilmesinin kabul edilmesiyle Cumhuriyet resmen ilan edildi. "Yaşasın Cumhuriyet" nidaları, TBMM Genel Kurulunun duvarlarında yankılandı.

 

2. Eski Başbakanlardan Mesut Yılmaz akciğer kanseri ve sonrasında gelişen tıbbi durumlar nedeniyle İstanbul'da tedavi gördüğü hastanede 73 yaşında vefat etti.

 

3. İzmir depreminde 117 kişi vefat etti.

İzmir'in Seferihisar ilçesinin 17 kilometre açığında 30 Ekim 2020'de saat 14.51'de 6,6 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Ege ve Marmara bölgesinin tamamında hissedilen depremde Bayraklı ve Bornova ilçelerinde yıkılan binalarda enkaz altında kalanlar oldu, çok sayıda bina hasar gördü.

Seferihisar'ın Sığacık Mahallesi'nde deniz suyunun yükselmesiyle cadde ve sokaklar su altında kaldı. Tekerlekli sandalye kullanan bedensel engelli 85 yaşındaki Laika Erçetin, evinden çıkamayınca yükselen sulardan kaçamayarak boğuldu. Tsunami nedeniyle Sığacık'ta, limanda ve çarşıda maddi hasar meydana geldi.

Arama kurtarma çalışmalarının 6 Kasım'da sona erdiği İzmir'de, deprem nedeniyle 117 kişi hayatını kaybetti, 1032 kişi yaralandı. Enkaz altında kalanlardan 107'si kurtarıldı.


Benzer Haberler & Reklamlar