Acemhöyük Kazısı

Acemhöyük Kazısı

Kazı Yeri

İl: Aksaray
İlçe: Merkez
Köy: Yeşilova
Kazı Başkanı: Aliye Öztan

Orta Anadolu’ da bugün de kullanılan kuzey-güney, doğu-batı eski ticaret yolunun yakınındaki Acemhöyük yerleşimi 700x600 metrelik höyük ve bunun çevresindeki aşağışehirden oluşur. Henüz ana toprağa ulaşılamamış olmakla birlikte höyük en az Eski Tunç Çağı başından itibaren iskân edilmiştir. Kentte en parlak dönem Asur Ticaret Kolonileri Döneminde (M.Ö. 2000-1800) yaşanmış; höyük ve aşağışehirde yerleşilmiştir. Acemhöyük’te bu dönem beş tabaka ile temsil edilmektedir. Bunlardan III. tabaka zamanında (M.Ö. 1900-1800) Anadolu’nun, yerli krallıklarından birinin merkezi olduğu kazılarla anlaşılmıştır. Daha sonraki dönemlerde höyüğün bazı kesimlerinde M.Ö. 6.-M.S. 2. yüzyıl arasında aralıklarla küçük yerleşmeler şeklinde yaşam sürdürülmüştür.

M.Ö. 2. binyılın başında gelişip zenginleştiği anlaşılan kentte, III. kat zamanında höyükte büyük resmî yapılar açığa çıkarılmıştır. Yapıların çoğu iki katlı olmasına karşılık ancak alt katları korunmuştur. Bunlar höyüğün güneyinde 50 odası korunmuş Sarıkaya Sarayı, kuzeyinde 76 odası korunmuş Hatipler Sarayı, büyük ölçüde tahrip edilmiş olan “Batı Yanmış Binası”dır. Bunlardan Sarıkaya Sarayı fildişi, altın, obsidiyen ve kaya kristalinden buluntuları ile o dönemdeki zenginliği, çok sayıda bulla içindeki kral ve prenseslere ait olanlar çağdaşı Asur, Babil, Yamhat krallıkları ile olan yakın ilişkileri yansıtmaktadır. Hatipler Sarayı’nın batısında höyük yamacına yakın bir konumda ise saray mutfakları ve özel konutlar yer almaktadır. Aşağı şehirde çok kısıtlı alanlarda yapılan kazılar bu kesimde özel konutların olduğunu göstermiştir. Ayrıca höyüğün kuş uçumu 500 metre güneydoğusunda “Arıbaş Mezarlığı” olarak adlandırdığımız kesimde aynı döneme ait bir mezarlık incelenmiştir.

Son yıllarda höyüğün merkezinde, Sarıkaya ve Hatipler sarayları arasındaki düzlükte yapılan kazılarda bir başka anıtsal yapı açığa çıkarılmaktadır. Şimdilik 2200 m2lik bir alandan incelenebilen yapı “Hizmet Binası” olarak adlandırılmıştır. 2007 yılına kadar 23 odası ve büyük avlusu açılabilmiştir. Acemhöyük sarayları gibi taş temelli, geniş kerpiç duvarlı olan bu yapı plan ve iç donanım açısından onlardan farklıdır.