Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı 2024 yılı kültürel miras istatistiklerine göre, müze sayısı ve ziyaretçi rakamlarında dikkat çekici artışlar yaşandı. Ülke genelinde müze sayısı yüzde 5 yükselerek 636’ya ulaştı, müze ve ören yeri ziyaretçi sayısı ise yüzde 10,6 artışla 61 milyon 687 bin 726 oldu.

Müze Sayısında ve Eser Varlığında Büyüme
TÜİK verilerine göre 2024’te Türkiye genelinde müze sayısı 636’ya çıktı. Bu müzelerin 217’si Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde, 401’i özel müze, 18’i ise Milli Saraylar Başkanlığı’na bağlı olarak faaliyet gösterdi. Ören yeri sayısı ise 147 oldu. Müze koleksiyonlarındaki eser sayısı da bir önceki yıla göre yüzde 2,4 artışla 3 milyon 995 bin 133’e ulaştı. Özellikle Milli Saraylar Başkanlığı’na bağlı müzelerdeki eser artış oranı yüzde 22,1 ile dikkat çekti. Bakanlığa bağlı müzelerde yer alan eserlerin büyük çoğunluğunu ise sikkeler (%60,1) ve arkeolojik materyaller (%27,8) oluşturdu.

Ziyaretçi Rakamlarında Dikkat Çekici Yükseliş
Türkiye’de müze ve ören yerlerine olan ilgi artmaya devam etti. 2024 yılında toplam ziyaretçi sayısı 61 milyon 687 bin 726 olarak kaydedildi. Bu rakam, bir önceki yıla göre yüzde 10,6’lık bir artışa işaret etmektedir. Ziyaretçilerin yüzde 51,7’si Bakanlığa bağlı müze ve ören yerlerini tercih etti. Özellikle ücretli giriş yapılan alanlara 18 milyon 995 bin 286 ziyaretçi yöneldi. Özel müze ziyaretleri yüzde 8,4 artışla 19 milyon 774 bin 549’a çıkarken, Milli Saraylar Başkanlığı’na bağlı müzelerde ziyaretçi sayısı yüzde 42,3 gibi çarpıcı bir yükselişle yaklaşık 10 milyona ulaştı.

Kültürel Mirasın Ekonomik Boyutu
Ziyaretçi sayılarındaki artış, beraberinde önemli bir ekonomik katkı da sağladı. Bakanlığa bağlı ücretli müze ve ören yerlerinden elde edilen gelir 5 milyar 158 milyon 308 bin 599 lira olarak kaydedildi. Aynı dönemde 5 milyon 964 bin 575 müze kart satışı gerçekleşti. Bu durum, kültürel mirasın korunması ve tanıtılmasının yanı sıra turizm sektörüne doğrudan ekonomik katkı sunduğunu göstermektedir. Gelirlerin artışı, müze yönetimlerinin sürdürülebilir projeler geliştirmesi ve ziyaretçi deneyimini güçlendirmesi açısından da büyük önem taşımaktadır.

Kültürel ve Doğal Alanlarda Genişleme
Türkiye’nin kültürel miras varlıkları yalnızca müzelerle sınırlı kalmadı. Taşınmaz kültür varlıklarının sayısı 2024’te yüzde 2,1 artışla 127 bin 285’e ulaştı. İstanbul, 34 bin 258 kültür varlığı ile ilk sırada yer aldı. Ayrıca sit alanlarının sayısı yüzde 5,4 artış göstererek 26 bin 127’ye yükseldi ve bunların yüzde 97’sini arkeolojik bölgeler oluşturdu. Doğal miras kapsamında ise milli parkların sayısı 49’a, tabiat parklarının sayısı ise 268’e ulaştı. Ancak tabiat parkı alanlarında yüzde 12,9’luk bir küçülme gözlendi. Bu durum, doğal mirasın korunması konusunda yeni stratejiler geliştirilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır.

AA Mertkan Oruç