Mısır’ın antik kutsal mimarisinin en çarpıcı örneklerinden biri olan Karnak Tapınağı’nda, her yıl 21 Aralık’ta gerçekleşen astronomik hizalanma bu yıl da gözlemlendi. Eski Mısır’da “kış mevsiminin başlangıcı” olarak yorumlanan bu doğa olayı, firavunların gökbilim bilgisiyle şekillendirdiği tapınak mimarisinin bilimsel derinliğini ortaya koyarken, kültürel miras ve astro-arkeoloji ilişkisini yeniden gündeme taşıdı.

Karnak’ta Kış Güneşi ve Antik Gökbilim
Mısır’ın Luksor kentinde yer alan Karnak Tapınağı, antik dönemde mevsimsel döngülerin izlenmesine olanak tanıyan mimari düzenlemeleriyle dikkat çekiyor. Her yıl 21 Aralık’ta, bölge halkı tarafından kış mevsiminin başlangıcı olarak kabul edilen gün dönümünde, güneş ışınları tapınak aksı boyunca ilerleyerek kutsal alanı aydınlatıyor. Firavunların, dünyanın güneş etrafındaki hareketlerini gözlemleyerek inşa ettiği yapı, Eski Mısır’da zaman, kozmoloji ve ibadet arasındaki sıkı ilişkiyi somut biçimde yansıtıyor. Yaklaşık 25 dakika süren bu “kış vuruşu”, tapınağın astronomik doğruluğunu günümüze taşıyan nadir örneklerden biri olarak değerlendiriliyor.

Turizm, Ritüel ve Kültürel Süreklilik
Bu yılki gözlem sırasında, gün doğumunu izlemek üzere sabahın erken saatlerinde tapınak alanında toplanan yerli ve yabancı ziyaretçiler, antik geleneğin çağdaş bir yansımasına tanıklık etti. Etkinlik kapsamında eski Mısır kıyafetleri giyen çocukların dans gösterileri, ritüel atmosferi güçlendirdi. Uzmanlar, bu tür etkinliklerin yalnızca turizmi canlandırmakla kalmadığını, aynı zamanda antik Mısır’ın kozmik takvim anlayışının kültürel sürekliliğini görünür kıldığını vurguluyor.

Karun Sarayı ve Bulutların Gölgesinde Kalan Güneş
Öte yandan Mısır’ın orta kesimindeki Feyyum kentinde bulunan Karun Sarayı’nda aynı astronomik olay bu yıl bulutlar nedeniyle tam olarak gözlemlenemedi. Yetkililer, normalde yaklaşık 25 dakika süren ışık hizalanmasının yalnızca son birkaç dakikasında zayıf bir ışık huzmesinin görülebildiğini belirtti. Benzer biçimde Deyru'l-Bahri Tapınağı da her yıl aynı tarihte kış gündönümüyle ilişkilendirilen bu olaya sahne oluyor. Bu durum, Eski Mısır tapınaklarının geniş bir coğrafyada ortak astronomik ilkelerle tasarlandığını gösteriyor.

Hussien Elkabany, Çağrı Koşak aa