Muğla’nın Seydikemer ilçesinde bir çoban tarafından tesadüfen keşfedilen Roma Dönemi’ne ait sunak formundaki insan figürlü mezar steli, uzman ekiplerin uzun ve zorlu bir çalışmasıyla buluntu alanından çıkarılarak koruma altına alındı. Yaklaşık 300 kilogram ağırlığındaki eser, ikonografik betimlemeleri ve epigrafik özellikleri nedeniyle bölgenin sosyo-kültürel tarihine önemli katkılar sunacak.

Beklenmedik Bir Keşif: Çobanın İhbarıyla Başlayan Süreç
Muğla’nın Seydikemer ilçesine bağlı Kayacık Mahallesi’nin ormanlık alanında keçilerini otlatan bir çobanın fark ettiği stelin tarihi değeri kısa sürede anlaşıldı. Durumun Fethiye Müze Müdürlüğüne bildirilmesi üzerine bölgeye giden uzmanlar, eserin Roma Dönemi’ne ait sunak tipli bir mezar steli olduğunu belirledi. Yaklaşık 300 kilogram ağırlığındaki eser, bulunduğu kayalık ve sarp arazi nedeniyle ilk etapta taşınamadı; zarar görmemesi için yeniden toprağa gömülerek alana fotokapan yerleştirildi.

Bu ön hazırlıkların ardından harekete geçen ekipler, kara yolundan 45 dakikalık yürüyüş gerektiren alana ulaşarak steli dikkatli bir şekilde çıkardı. Arkeologlar ve işçiler tarafından yürütülen titiz taşıma çalışması yaklaşık yedi saat sürdü.

İkonografik ve Epigrafik Değeri: Stelin Anlattıkları
Taşıma çalışmalarında görev alan arkeolog Ahmet Meke, eserin milattan sonra 1.–3. yüzyıllara tarihlendiğini belirterek stelin tipolojik olarak Anadolu’da bilinen sunak biçimli mezar taşlarına örnek teşkil ettiğini vurguladı. Meke, eserin asıl öneminin ikonografik kabartmalarında ve alt bölümünde yer alan yazıtında saklı olduğuna dikkat çekti.

Stelin ön yüzünde yer alan kadın ve erkek figürleri, uzmanlara göre Roma Dönemi aile kültürünü temsil eden bir kompozisyon niteliğinde. Figürlerin kıyafetleri, duruşları ve betimlemeleri dönemin sosyo-kültürel yaşamına dair önemli ipuçları barındırırken, yazıtın ölen kişi hakkında bilgiler içerdiği ifade edildi. Yan yüzdeki çelenk motifi ise zafer ve onuru simgeleyerek stelin anılan kişinin toplumsal statüsünü yansıttığını gösteriyor.
Koruma, Envanter ve Sergileme Süreci

Zorlu araziden çıkarılan stel, Fethiye Müze Müdürlüğüne ulaştırılarak konservasyon ve temizlik çalışmalarına alındı. Uzmanlar, eserin gerekli işlemlerin ardından envantere kaydedileceğini ve müzede sergileneceğini açıkladı. Buluntu alanı için sit alanı önerisi yapılırken, bölgedeki güvenlik önlemleri fotokapanlarla güçlendirildi.
Arkeolog Meke, vatandaşların kültürel mirasa yönelik duyarlılığının bu tür keşiflerde kritik önem taşıdığını vurgulayarak, benzer buluntuların derhal yetkili kurumlara bildirilmesi gerektiğini ifade etti.


Ali Rıza Akkır aa