Roma Belediyesi, aşırı turist yoğunluğunu yönetmek ve kültürel mirasın sürdürülebilirliğini sağlamak amacıyla, Trevi Çeşmesi çevresinde sınırlı erişim ve seçili alanlarda biletli geçiş uygulamasını yeniden gündeme aldı. Belediye Başkanı Roberto Gualtieri, düzenlemenin Roma sakinlerini kapsamadığını, elde edilecek gelirin ise koruma ve yönetim faaliyetlerine aktarılacağını açıkladı.

Turizm Yönetimi ve Biletli Erişim Tartışması
Roma Belediyesi, dünyanın en çok ziyaret edilen anıtlarından biri olan Trevi Çeşmesi için biletli erişim iddialarına açıklık getirdi. Belediye Başkanı Roberto Gualtieri, yeni yıldan itibaren daha önce ücretsiz olan bazı anıt ve müzelerde turistlere yönelik 2 avroluk bilet uygulamasına geçileceğini duyurdu. Bu kapsamda Trevi Çeşmesi’nde ücret, yalnızca havuzun önünden geçişi kapsayacak; anıtın kent dokusu içindeki kamusal niteliği korunacak. Uygulamanın temel hedefi, günlük 30 ila 70 bin kişiyi bulan ziyaretçi akışını düzenlemek ve aşırı kalabalığın yarattığı riskleri azaltmak olarak ifade edildi.

Gelir Modeli ve Yerel Muafiyetler
Gualtieri, uygulama sayesinde yılda yaklaşık 6,5 milyon avro gelir öngörüldüğünü belirtti. Söz konusu tahmin, yılbaşında başlatılan ve aynı anda yalnızca 400 ziyaretçinin çeşme önüne erişimine izin veren sınırlı erişim modeli üzerinden yapıldı. Belediye Başkanı, Roma sakinlerinin bu uygulamadan tamamen muaf tutulacağını vurgulayarak, 1 Şubat’tan itibaren Romalılar için kentteki tüm müze ve anıtların ücretsiz olacağını açıkladı. Turistler için ücretsiz ziyaret saatleri ise 22.00–09.00 aralığıyla sınırlandırılacak. Böylece, yerel halkın kamusal alanlara erişim hakkı korunurken, turistik kullanımın dengelenmesi amaçlanıyor.

Kültürel Miras, Restorasyon ve Uluslararası Boyut
Bilet uygulamasının kapsamına giren mekânlar arasında, İtalyan heykeltıraş Pietro Canonica’nın müzeye dönüştürülen evi de yer alıyor. Canonica Müzesi, sanatçının Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk yıllarında yaptığı ve Mustafa Kemal Atatürk’ü betimleyen büstlerin yanı sıra, İstanbul Taksim ve İzmir Cumhuriyet anıtlarının ilk taslaklarını barındırmasıyla dikkat çekiyor. Öte yandan Trevi Çeşmesi, Ekim–Aralık 2024’te kapsamlı bir restorasyondan geçirildi; ancak restorasyon sonrasında bilet yerine sınırlı erişim modeli tercih edildi.

Geç Barok üsluptaki anıt, 18. yüzyılda Nicola Salvi tarafından tasarlanmış olup, romantik sinema sahneleriyle “Aşk Çeşmesi” olarak da anılıyor. Son yıllarda iklim aktivistlerinin eylemleri ve kuralları ihlal eden ziyaretçiler nedeniyle gündeme gelen çeşme, sürdürülebilir turizm politikalarının merkezinde yer almayı sürdürüyor.

Barış Seçkin aa