İstanbul Emniyet Müdürlüğü tarafından düzenlenen kapsamlı tarihi eser kaçakçılığı operasyonlarında, 15 şüpheli gözaltına alındı. Üsküdar'dan çalınan ve İnterpol tarafından aranan nadir bir hat levhanın da aralarında bulunduğu binlerce kültürel miras objesi ele geçirildi. Yunan, Roma, Osmanlı ve Abbasi gibi birçok medeniyete ait eserlere el konulurken, tarihi mirasın korunması adına atılan bu adım, müze envanterlerinin yeniden zenginleşmesini sağlayacak.

Kültür Varlıklarına Yönelik En Kapsamlı Operasyonlardan Biri

İstanbul Emniyet Müdürlüğü Kaçakçılık Suçlarıyla Mücadele Şube Müdürlüğü ekiplerinin yürüttüğü çalışmalar, tarihi eser kaçakçılığıyla mücadelede önemli bir aşamayı temsil ediyor. Haziran-Eylül 2025 döneminde Fatih, Şişli, Esenyurt, Bağcılar, Kadıköy ve Beşiktaş ilçelerinde düzenlenen toplam 11 operasyon, uzun süredir izlenen kaçakçılık şebekelerinin çökertilmesine olanak tanıdı.

Söz konusu operasyonlarda 15 şüpheli gözaltına alınırken, adreslerde yapılan aramalarda binlerce arkeolojik ve etnografik eser bulundu. Ele geçirilen eserlerin önemli bir kısmının yasa dışı yollarla yurt dışına çıkarılmak üzere olduğu tespit edildi. Yetkililer, bu operasyonların kültürel mirasın korunmasında sadece yerel değil, uluslararası anlamda da büyük bir etki yarattığını belirtti.

Üsküdar’dan Çalınan Hat Levha İnterpol Listesindeydi

Operasyonlarda en dikkat çeken buluntu, 1837-1912 yılları arasında hattat Mehmet Sami tarafından yazılmış bir hat levha oldu. Bu eser, 2005 yılında Üsküdar’daki Defterdar Tahir Efendi Camii’nden çalınmış ve İnterpol’ün çalınan ve uluslararası düzeyde aranan kültür varlıkları listesinde yer alıyordu. Buluntunun, Türkiye’ye iadesi beklenen en değerli dini sanat eserlerinden biri olarak kayıtlara geçtiği bildirildi.

Hat levhanın yanı sıra 2 bin 627 adet sikke ve 454 parça Osmanlı dönemine ait silah ve günlük eşya da ele geçirildi. Bu eserlerin bir kısmının Roma, Bizans, Abbasi ve Emevi dönemlerine; bir kısmının ise Anadolu Selçuklu ve Osmanlı dönemine ait olduğu değerlendiriliyor.

Özellikle mozaik sanatı örnekleri içeren 1771 parçalık koleksiyon, arkeoloji dünyasında heyecan yarattı. İnsan figürleriyle bezeli bu mozaiklerin Yunan-Roma dönemi taş işçiliğini yansıtması açısından bilimsel araştırmalar için de kaynak teşkil edeceği vurgulandı.

Eserler Müze Envanterine Kazandırılacak

İstanbul Emniyet Müdürü Selami Yıldız, operasyonlar sonrasında Vatan Caddesi'ndeki yerleşkede düzenlenen basın toplantısında kamuoyunu bilgilendirdi. Yıldız, emniyet birimlerinin kararlılıkla yürüttüğü operasyonlarla sadece yasa dışı faaliyetlerin önüne geçilmediğini, aynı zamanda Türkiye’nin kültürel mirasının da korunduğunu ifade etti.

Yıldız açıklamasında şu ifadelere yer verdi:

"Farklı dönemlere ait bu eserler İstanbul’daki müzelerimize teslim edilecektir. Kültürel mirasımıza sahip çıkmak yalnızca bugüne değil, yarınlarımıza da sahip çıkmaktır."

Ele geçirilen eserlerin, Vakıflar Genel Müdürlüğü, İstanbul Arkeoloji Müzeleri, Ayasofya Tarihi ve Deneyim Müzesi ile Türk ve İslam Eserleri Müzesi gibi kurumların envanterine dahil edileceği bildirildi. Böylece bu eserlerin korunması, sergilenmesi ve akademik çalışmalara açılması sağlanacak.

Kültürel Mirasın Korunmasında Toplumsal Bilincin Önemi

Uzmanlara göre, bu tür operasyonlar sadece güvenlik ve adli boyutlarıyla değil, aynı zamanda kültürel bilinç oluşturma açısından da büyük önem taşıyor. Kaçak kazılarla veya yasa dışı satışlarla yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalan eserlerin korunması, kamu-özel sektör ve akademi iş birliğiyle yürütülen çok paydaşlı politikaların etkinliğini bir kez daha ortaya koydu.

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın “Kültürel Mirasın Korunması Stratejisi” kapsamında desteklenen operasyonlar, Türkiye'nin arkeolojik mirasını gelecek kuşaklara taşıma misyonuna da hizmet ediyor.

Emrah Gökmen - aa