Kastamonu–Çankırı kara yolu üzerinde yer alan İndağı Kaya Mezarları, Helenistik Dönem’den Erken Hristiyanlık sürecine uzanan çok katmanlı yapısıyla Anadolu’nun önemli kültürel miras alanlarından biri olarak öne çıkıyor. Kaya mezarları, şapeller ve ibadet mekânlarıyla dikkat çeken bölge, aynı zamanda İstiklal Yolu üzerinde bulunması nedeniyle tarih, doğa ve inanç turizmini bir arada sunan özgün bir arkeolojik peyzaj niteliği taşıyor.

Anadolu’nun Kavşak Noktasında Bir Arkeolojik Alan
İndağı Kaya Mezarları, Kastamonu–Çankırı kara yolu üzerinde, Ilgaz ilçesine bağlı İnköy sınırları içerisinde yer alıyor. Çankırı–Kastamonu ve İstanbul–Samsun kara yollarının kesişim noktasında bulunan alan, birinci derece arkeolojik sit statüsüne sahip olmasıyla bilimsel açıdan büyük önem taşıyor. Tarihi İstiklal Yolu güzergâhı üzerinde konumlanan bölge, bu özelliğiyle yalnızca arkeoloji araştırmacılarının değil, doğa ve kültür meraklılarının da ilgisini çekiyor.

Çevresiyle bütünleşen doğal peyzaj, İndağı Kaya Mezarları’nı Anadolu’nun kültürel coğrafyasında özgün bir konuma yerleştiriyor. Bölge, hem tarihsel sürekliliği hem de doğal yapısıyla disiplinlerarası araştırmalar için elverişli bir alan sunuyor.

Helenistik Dönem’den Erken Hristiyanlığa Uzanan İzler
İl Kültür ve Turizm Müdürü Muharrem Ovacıklı, Çankırı ve çevresinin Bakır Çağı’ndan itibaren pek çok medeniyete ev sahipliği yaptığını belirterek, İndağı Kaya Mezarları’nın bu tarihsel sürekliliğin önemli bir halkasını oluşturduğunu vurguluyor. İnsan eliyle tüflü kayalara oyularak oluşturulan mağaralar, kaya mezarları, şapeller ve ibadet mekânları, bölgenin Helenistik Dönem’e kadar uzanan bir geçmişe sahip olduğunu ortaya koyuyor.
Özellikle şapellerden elde edilen veriler, alanın Erken Hristiyanlık döneminde, milattan sonra 4. yüzyılın başlarında aktif olarak kullanıldığını düşündürüyor. Hristiyanlığın henüz serbest olmadığı bu dönemde bireysel ibadet mekânlarının ön plana çıktığı, kaya içine oyulmuş küçük şapellerle belgeleniyor.

Kervan Yolları ve Korunma Amaçlı Yapılar
İndağı Kaya Mezarları’nın, tarih boyunca kervan yollarının geçtiği bir güzergâh üzerinde yer alması, alanın işlevine dair önemli ipuçları sunuyor. Ovacıklı’ya göre, bölgedeki yapıların bir kısmı kervanların talanlara karşı korunması amacıyla inşa edilmiş olabilir. Kaya mezarlarının yanı sıra konaklama alanlarının varlığı, buranın yalnızca bir ibadet veya defin alanı değil, aynı zamanda stratejik bir durak olduğunu gösteriyor.
Bu durum, İndağı Kaya Mezarları’nı Anadolu’nun ticaret ve ulaşım tarihi açısından da önemli bir araştırma alanı haline getiriyor.

Kültürel Mirasın Geleceği ve Ziyaretçi Potansiyeli
Bölge, özellikle 2000’li yıllardan sonra yapılan çalışmalarla ziyaretçi çekmeye başlamış durumda. Ulaşım koşullarının ve tanıtım faaliyetlerinin geliştirilmesiyle alanın kültür ve doğa turizmi açısından daha etkin bir rol üstlenmesi bekleniyor. Ziyaretçiler, hem etkileyici manzarası hem de tarihsel atmosferiyle İndağı Kaya Mezarları’nı keşfetmeye değer bir durak olarak değerlendiriyor.

Muhammed Kaygın aa