Anasayfa / Kütüphane / Sözlük

Priene

Priene neresidir?

 

Priene: Batı Anadolu’da, Söke’nin 20 km. kadar güneybatısındaki Güllübahçe bucak merkezi yakınlarında Ion kenti.

MÖ 1000’lerde Ion dili konuşan göçmenler tarafından kuruldu.

Atina’yı daima ana kenti gibi görmüştür. Ion Birliği üyesi olan kent MÖ 545’de Perslerin eline geçti ve yağmalandı. MÖ 494’te Lade Deniz Savaşı’na 12 gemi ile katıldı.

MÖ 350’da limanlarının Maiandros’un getirdiği alüvyonla dolması üzerine ıssızlaştı.

Yeni kent Mykale Dağı’nın güney etekleri üzerinde, ova düzeyinden daha yüksekte ve bugün kalıntıları görülen alanda teraslar üzerine kuruldu.

Bu çağda denizle ilişkisi, yeni kentin 7 km. kadar uzağında kalmış olan Naulokhos adlı limanla sağla­nıyordu. MÖ 334’de kente varan Büyük İskender henüz bitmemiş olan At­hena Tapınağı’na maddi katkı sağlamakla kalmadı, ayrıca kenti vergiden mu­af tuttu.

MÖ 277’lerde Galatların saldırılarına uğramasına karşın Prieneliler, Sotas adlı hemşerilerinin önderliğinde saldırıları püskürtü. Ion Birliğinin kut­sal alanı Panionion’un Priene arazisi içinde olmasına karşın bu alanın yöne­timinde hak iddia eden Samos ile sürekli mücadele etmiştir.

Yeni limanının da Roma döneminde alüvyonla dolması üzerine Priene önemini giderek yi­tirdi, komşusu Miletos’un gölgesinde kaldı.

Tamamen terk edilmesi ise MS 12. yüzyılı buldu. Kalıntıları bugün bataklık altında ve denizden 12 km. uzakta bulunmaktadır.

Priene antik şehirciliğin günümüze ulaşabilmiş en çarpıcı ör­neklerinin başında gelir.

Mykale Dağı’nın güney yamaçlarına yayılmış olan Priene birbirini dik kesen cadde ve sokakların oluşturduğu düzenli bir plana (Hippodamos planı) uyularak inşa edilmişti.

Kentteki ilk kazılar 1895’te Cari Human tarafından başlatılmıştır.