Anasayfa / Kütüphane / Sözlük

Oclasma: Oklasma dansı

Oklasma dansı nedir? Oclasma dansı nedir? Oclasma nedir?

 

Oklasma dansı (igdisma); Klasik çağda özellikle Dionysos kültünde kendine özgü oryantal kostümü ve figürleriyle icra edilen karakteristik özelliklere sahip, ancak diğer bazı gizem kültlerinde de görülen, "tanrıya ulaşma ve onula bütünleşme" amacını taşıyan bir ritüeldir.

Oklasma antik Yunanca'da çömelmek, bir havan eli gibi kıvrılma hareketi ile dizleri bükerek üzerine çökmek anlamına gelen “Οκλύζω" fiilinden türemiştir ki bu dansı yapanlar sık sık dizlerinin üzerine çökerlerdi. 

Antik kaynaklar ve özellikle vazo resimleri başta olmak üzere arkeolojik verilerden, dans figürleri arasında, sıçramalar, atlamalar, , sol topuk ile öne uzatılmış sağ bacağa çökme, parmak uçlarında dönme kolların başın üzerinde öne doğru kaldırılması, başparmak ve işaret parmaklarının kenetlenmesi ve başın alçaltılması olduüu anlaşılmaktadır.

Antik Çağ yazarı Heliodorus Oklasma dansını şu şekilde anlatmıştır:  “Çevik sıçramalarla atlıyor sonra sık sık yere diz çöküyor ve tüm gövdeyi döndürüyorlardı...”

Aristophanes, Thesmophoriazusae adlı eserinde benzeri bir Pers dansından bahsetmekte ama dansın adını vermemektedir. 

 Helidorus, Aethiopica adlı eserinde benzer bir dansı Asurlulara ait olarak zikretmektedir. 

MÖ 5. yüzyıl sonu ve daha çok MÖ 4. yüzyıl vazo resimlerinde  Phrygli, Asurlu ya da Persli olarak betimlenmiş  kadın ya da erkek dansçılar, özel bir kostüm (uzun kollu bir ceket, tunik, pantalon ve bot) giyerek masa üzerinde veya yerde, Dionysos müridleri arasında oklasma dansını icra ederler.  Özellikle mitras tarzı (üst kısmı öne doğru kıvrılmış, külah formlu başlık da dans kostümünün önemli bir parçasıdır. Dans kostümünün üst kısmı baız resimlerde kollu iken, bazılarında kolsuz ama  iç fanila uzun kolludur. 

Nadir görülen bazı resimlerde ise Mısırlı oryantal dansözlerin göğüsleri açık bıraktığı tarzda kostüm tasvirleri de vardır.