UNESCO, Şeyh Edebali’nin Vefatının 700. Yılını Anma Programına Aldı
Osmanlı Devleti’nin manevi mimarı ve Osman Gazi’nin kayınbabası olan Şeyh Edebali’nin vefatının 700. yılı, UNESCO’nun 2025-2026 Anma ve Kutlama Yıl Dönümleri Programı’na dahil edildi. Karar, UNESCO’nun 43. Genel Konferansı’nda kabul edilerek uluslararası ölçekte manevi, kültürel ve tarihi mirasın tanıtımı açısından önemli bir adım olarak değerlendirildi.
UNESCO’dan Şeyh Edebali’ye Uluslararası Anma Onuru
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), Osmanlı Devleti’nin manevi kurucusu olarak kabul edilen Şeyh Edebali’nin vefatının 700. yılını, 2025-2026 dönemi Anma ve Kutlama Yıl Dönümleri Programı’na dahil etti. Karar, Özbekistan’ın Taşkent kentinde düzenlenen UNESCO 43. Genel Konferansı’nda oy birliğiyle kabul edildi.
Bu gelişme, Türkiye’nin kültürel mirasın uluslararası tanıtımı konusundaki diplomatik çabalarının yeni bir yansıması olarak değerlendiriliyor. Şeyh Edebali, Osmanlı Beyliği’nin kuruluş döneminde toplumsal düzen, adalet ve devlet felsefesi açısından ortaya koyduğu fikirlerle, yalnızca Anadolu tarihinin değil, dünya kültür mirasının da önemli bir temsilcisi kabul ediliyor.
UNESCO Anma ve Kutlama Yıl Dönümleri Programı, insanlığın ortak kültürel birikimine yön vermiş şahsiyetlerin ve olayların evrensel düzeyde tanıtımını amaçlıyor. Şeyh Edebali’nin bu programa dahil edilmesi, Türkiye’nin UNESCO nezdinde kültürel ve manevi değerlerinin görünürlüğünü artıran bir gelişme olarak öne çıkıyor.
“İnsanı Yaşat ki Devlet Yaşasın” Felsefesi Küresel Platformda
Bilecik Valiliği’nden yapılan açıklamada, UNESCO’nun kararının, Şeyh Edebali’nin insan merkezli düşünce sisteminin evrensel önemini vurguladığı belirtildi. Açıklamada, “İnsanı yaşat ki devlet yaşasın” anlayışını insanlığa miras bırakan Şeyh Edebali’nin, uluslararası ölçekte tanınırlığı bu kararla önemli ölçüde artacaktır” ifadelerine yer verildi.
Bilecik Valisi Faik Oktay Sözer, kararı “tarihi bir kültürel kazanım” olarak nitelendirerek, sürecin gerçekleşmesinde emeği geçen kurumlara teşekkür etti. Sözer, “Şeyh Edebali’nin öğretileri, yalnızca Osmanlı’nın kuruluş ilkelerine değil, çağdaş devlet felsefesine de ışık tutmaktadır. UNESCO kararı, bu evrensel mesajın dünyaya yeniden hatırlatılması açısından büyük bir anlam taşımaktadır.” dedi.
Uzmanlara göre, Şeyh Edebali’nin düşünce sistemi, insan odaklı yönetişim anlayışının temellerini atan bir yaklaşım olarak değerlendiriliyor. Onun öğretileri, sosyal adalet, ahlaki bütünlük ve toplumun refahı kavramlarını merkeze alması bakımından günümüz küresel yönetişim ilkeleriyle de örtüşüyor.
Kültürel Diplomasi ve Tanıtım Faaliyetlerinde Yeni Dönem
UNESCO’nun bu kararıyla birlikte, 2025 yılı boyunca Türkiye’de ve farklı ülkelerde Şeyh Edebali’nin fikir dünyasına odaklanan bilimsel sempozyumlar, sergiler ve uluslararası kültür etkinlikleri düzenlenmesi planlanıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Bilecik Valiliği ve çeşitli akademik kurumların işbirliğiyle yürütülecek etkinliklerin, hem Osmanlı düşünce mirasının hem de Anadolu’nun manevi geleneklerinin küresel ölçekte tanıtımına katkı sağlaması hedefleniyor.
Ayrıca, UNESCO Anma ve Kutlama Programı çerçevesinde Şeyh Edebali’nin hayatı, düşünceleri ve Osmanlı’nın kuruluş dönemine etkilerini anlatan belgesel, dijital arşiv ve yayın projeleri de hazırlanacak. Türkiye’nin bu süreçte yürüttüğü diplomatik temaslar, kültürel mirasın evrensel değerini vurgulayan bir dış politika anlayışının somut göstergesi olarak öne çıkıyor.
Şeyh Edebali’nin evrensel barış, adalet ve insan onuru üzerine kurulu düşünsel mirası, sadece tarihsel bir figürün anılması olarak değil, çağdaş dünyada sürdürülebilir barışın manevi temellerine yapılan bir katkı olarak değerlendiriliyor. UNESCO’nun bu kararı, Türkiye’nin kültürel diplomasi alanındaki etkinliğini güçlendiren stratejik bir adım olarak da önem taşıyor.