UNESCO Dünya Mirası Tebriz Çarşısı’nda Yangın: 7 Dükkan Zarar Gördü

İran’ın Tebriz kentinde yer alan ve UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde bulunan tarihi Tebriz Çarşısı’nda sabah saatlerinde çıkan yangın, Sadıkıyye Pazarı’nda 7 dükkanda hasara yol açtı. Can kaybının yaşanmadığı olaydan sonra bir ay içinde çarşının farklı bölgelerinde ikinci kez yangın çıkması, tarihi yapının korunması konusunda endişeleri artırdı. 10 asırlık geçmişe sahip Tebriz Çarşısı, dünyanın en büyük kapalı çarşıları arasında gösteriliyor.

UNESCO Listesindeki Çarşı Tehlike Altında mı?
Yaklaşık 10 asırlık geçmişe sahip Tebriz Çarşısı, sadece İran’ın değil, dünyanın da en büyük ve en eski kapalı çarşılarından biri olarak biliniyor. 2010 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne alınan çarşı, 40 farklı meslek dalının icra edildiği 5 bin 500 dükkana ev sahipliği yapıyor. Halı, baharat, mücevher, deri ürünleri ve el sanatlarının satıldığı çarşı, aynı zamanda kentin ekonomik ve sosyal hayatının merkezinde yer alıyor.

Çarşının mimarisi, İran’ın en usta sanatçılarının elinden çıkmış tavan süslemeleri ve dış cephe detaylarıyla da dikkat çekiyor. Ancak sık yaşanan yangınlar, tarihi yapının korunmasına yönelik önlemlerin yeterliliği konusunda soru işaretleri oluşturuyor. Uzmanlar, ahşap ağırlıklı mimarisi nedeniyle çarşının yangına karşı hassas olduğunu, bu nedenle acil yangın güvenliği yatırımlarına ihtiyaç duyulduğunu dile getiriyor.

Yerel basında yer alan yorumlarda, çarşının UNESCO listesinde yer almasının uluslararası koruma ve restorasyon projeleri açısından avantaj sağladığı, ancak mevcut risklerin önlenmesi için daha fazla finansal ve teknik desteğe ihtiyaç olduğu vurgulanıyor.

Esnaf ise yangınların hem ekonomik hem de manevi kayıplara yol açtığını belirterek yetkililerden kalıcı çözümler talep ediyor. Çarşıyı ziyaret eden turistler de tarihi yapının korunmasının sadece Tebriz için değil, tüm insanlık mirası için hayati önem taşıdığını ifade ediyor.

Kültürel ve Ekonomik Kalbin Geleceği
Tebriz Çarşısı, yüzyıllardır sadece ticaret merkezi değil, aynı zamanda kültürel etkileşimin de kalbi oldu. İpek Yolu üzerinde bulunması nedeniyle tarih boyunca birçok uygarlığın izlerini barındıran çarşı, bugün de Tebriz’in en önemli turistik cazibe noktalarından biri.

Yaşanan yangınların ardından gözler, hem İranlı yetkililerin hem de uluslararası kültürel miras kuruluşlarının atacağı adımlara çevrildi. Tarihi çarşının geleceği, alınacak koruma ve restorasyon önlemlerine bağlı olarak şekillenecek.
 

AA Mustafa Melih Ahıshalı