Türkiye ile Japonya’dan Arkeolojide Yeni Bir İşbirliği: Ayanlar Höyük Kazısı Başladı
Türkiye ile Japonya arasındaki kültürel ve bilimsel işbirliği, Şanlıurfa’daki Ayanlar Höyük’te başlatılan yeni kazı çalışmalarıyla yeni bir boyuta taşındı. Taş Tepeler Projesi kapsamındaki bu girişim, Japonya Prensesi Akiko Mikasa’nın katılımıyla uluslararası görünürlük kazandı. 39 yıl önce Kırşehir’de başlatılan Kalehöyük kazı sürecinin ardından gelen bu işbirliği, iki ülke arasındaki bilimsel diyaloğun güçlendiğini ve Neolitik döneme dair yeni keşiflerin kapılarını araladığını gösteriyor.
Ayanlar Höyük’te Yeni Kazılar: Taş Tepeler Projesi Genişliyor
Cumhuriyet tarihinin en büyük arkeolojik girişimlerinden biri olan Taş Tepeler Projesi, Şanlıurfa’daki Ayanlar Höyük kazı çalışmalarıyla önemli bir aşamaya geçti. Göbeklitepe ve Karahantepe gibi tarih öncesi dönemin önemli yerleşim alanlarını içeren bu proje, Neolitik dönem araştırmalarına küresel ölçekte katkı sağlıyor. Son kazı çalışmaları ise Japonya’nın destek verdiği ikinci büyük kazı alanı olarak öne çıkıyor. 2024 yılında başlatılan bu kazılar, yalnızca arkeolojik bilgi üretmekle kalmayıp, aynı zamanda uluslararası bilim diplomasisine de katkı sunuyor.
Prenses Akiko’nun Katılımı: Sembolik ve Bilimsel Bir Temsil
Kazıların resmi açılışı, Japonya İmparatorluk ailesinin üyesi Prenses Akiko Mikasa ve Türkiye Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un katılımıyla gerçekleşti. Açılışta, 1986 yılında Kalehöyük kazılarında kullanılan geleneksel tahta kazmaların tercih edilmesi, Japonya-Türkiye arkeolojik ilişkilerinin tarihsel sürekliliğine gönderme niteliği taşıdı. Prenses Akiko’nun bu törende yer alması, kazılara sembolik değer kazandırmakla kalmayıp, iki ülke arasındaki bilimsel etkileşimin diplomatik düzeyde de desteklendiğini gösterdi.
Bilimsel İşbirliği ve Kültürel Diplomasi
Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Gökhan Yazgı, Japonya ile kurulan bu ortaklığın bilimsel verimliliğin ötesinde, kültürel diplomasiyi güçlendirdiğini belirtti. Bakanlık, Japon Arkeoloji Enstitüsü ile uzun süredir devam eden işbirliğini, Taş Tepeler Projesi kapsamında derinleştirmeyi hedefliyor. Yazgı, geçtiğimiz yıl Şanlıurfa’da düzenlenen Dünya Neolitik Kongresi’nde 1000’i aşkın bilim insanının bir araya gelmesini örnek göstererek, bu işbirliğinin Türkiye’nin Neolitik döneme ilişkin uluslararası konumunu pekiştirdiğini ifade etti.
Japon Arkeologların Katılımı: Neolitik Döneme Işık Tutacak Kazılar
Taş Tepeler Projesi Koordinatörü Prof. Dr. Necmi Karul, Japonya’dan gelen bilimsel desteğin kazıların uluslararası niteliğini pekiştirdiğini belirtti. Karul, Prenses Akiko’nun ziyaretini “bilimsel motivasyon artırıcı bir adım” olarak değerlendirirken, Japon bilim insanlarının bu projeye dahil olmasının yerel ve uluslararası alanda önemli etkiler yarattığını vurguladı.
Tokyo Üniversitesi Müzesi Müdürü Prof. Dr. Yoshihiro Nishiaki ise Ayanlar Höyük’teki kazıların, Göbeklitepe ve Karahantepe ile aynı kültürel bağlamda değerlendirildiğini ifade etti. Nishiaki, bu bölgede tarım ve hayvancılık öncesi inşa edilen büyük yapılarla benzer özelliklerin beklendiğini ve elde edilecek bulguların Neolitik dönem hakkındaki anlayışı derinleştireceğini belirtti.
Rauf Maltaş - aa