Tralleis’te Mitoloji ve Sinema: Antik Kent İlk Kez Festivale Ev Sahipliği Yapıyor
Aydın’ın Efeler ilçesindeki 3 bin yıllık Tralleis Antik Kenti, 25 Eylül 2025’te III. Uluslararası Mitoloji Film Festivali kapsamında tarihle çağdaş kültürü bir araya getiriyor. Antik tiyatroda düzenlenecek konser, kent merkezindeki film gösterimleri, akademik söyleşi ve Hitit masalları sunumuyla festival; mitoloji, sinema ve arkeolojinin disiplinlerarası etkileşimini güçlendirmeyi hedefliyor.
Tralleis: Tarihsel Katmanlar ve İlk Kültürel Seçim
Tralleis, Trakyalılar ve Argoslular tarafından kurulduğu bilinen, antik kaynaklarda “ilk notalı müziğin yazıldığı yer” olarak anılan köklü bir yerleşimdir. Antik tiyatrosu, Roma hamamı ve gymnasium kalıntılarıyla öne çıkan kent, uzun süreli arkeolojik çalışmalarda çok katmanlı bir sosyo-kültürel doku sundu. Festivalin Tralleis’i seçmesinin simgesel değeri, antik mekânın üretim ve ritüel alanı olmasının yanı sıra, mitolojik anlatıların mekânsallığı ile çağdaş kültür üretiminin (sinema, müzik) kesişimini sahneleme imkânı sunmasından kaynaklanmaktadır. Bu bağlamda Tralleis, saha arkeolojisi ile canlı kültürel etkinliğin örnek bir bileşimini oluşturuyor.
Festival Programı: Çocuk Gösterimleri, Filmler ve Akademik İçerik
Efeler ayağında program sabah oturumu ile başlıyor; saat 10.30’da çocuklara yönelik “Earwig’in Şarkısı” gösterimi ile eğitim-odaklı bir başlangıç yapılacak. Öğleden sonra 14.30’da Troya’nın modern yorumu “HisTroy” gösterilecek; bu seçki, mitolojik temaların çağdaş anlatımlardaki dönüşümünü tartışmaya açıyor. Öğleden sonraki saatlerde Tralleis Antik Kenti’ne taşınan etkinlikler kapsamında saat 17.30’da İsveçli topluluk YoJuliet tarafından antik mekânda konser verilecek; ardından Prof. Dr. Murat Çekilmez moderatörlüğünde düzenlenecek “İnsanlığın Ortak Hikayesi” başlıklı söyleşi, Prof. Dr. Pınar Fedakar, Prof. Dr. Aynur Civelek ve festival direktörü Gülşah Elikbank’ın katılımıyla mitoloji, cinsiyet ve kültürel aktarım temalarını ele alacak. Ayrıca edebiyatçı Özlem Ertan’ın Hitit Masalları sunumu mitolojik anlatıların Anadolu bağlamındaki sürekliliğini vurgulayacak.
Müzik, Performans ve Yeniden Canlandırma Pratikleri
Tralleis’te verilecek YoJuliet konseri, yaylılar, piyano, vokal ve vurmalı çalgılar aracılığıyla mitolojik ve edebi temaları müziksel düzlemde yeniden yorumlayacak. Antik mekânın akustik ve görsel atmosferinde gerçekleştirilecek performans, hem müzikte tarihsel referansların çağdaş temsile dönüşmesini hem de mekânsal mirasın performatif kullanımı üzerinden turist ve yerel topluluk etkileşimini inceleme fırsatı sunacak. Bu tür uygulamalar, arkeolojik alanların sürdürülebilir kullanımına ilişkin yeni model önerileri geliştirmek açısından da önem taşıyor.
Kamusal Erişim, Eğitim ve Bölgesel Etki
Festivalin halka açık ve ücretsiz olması, mitoloji ve kültürel mirasın demokratikleşmesi açısından değer taşıyor. Kısa film ve dijital oyun yarışmaları gibi gençlere yönelik bileşenler, mitolojik temaların dijital çağda yeniden üretimini teşvik ediyor. Ayrıca festivalin Tralleis’te düzenlenmesi; bölgesel turizm, yerel ekonomiye katkı ve arkeoloji ile kamu bilinci arasında doğrudan bir bağ kurulmasını sağlayacak alan çalışmaları için uygun bir pilot uygulama niteliği taşımaktadır. Disiplinlerarası etkinliklerin akademik çıktılara, yayınlara ve kamuya açık eğitim programlarına dönüştürülmesi, uzun vadeli etkiyi güçlendirecektir.
AA Aişe Hümeyra Akgün