Karabük’ün Yeraltı Mirası Mencilis Mağarasına Rekor Ziyaretçi
Karabük’te 65 ila 200 milyon yıl önce oluşmaya başlayan ve 6 bin 52 metrelik uzunluğuyla Türkiye’nin en büyük dördüncü mağarası olan Mencilis, bu yılın ilk on ayında 38 bin 425 ziyaretçiyi ağırladı. Jeolojik yapısı, çok katmanlı sistemi ve macera parkuruyla dikkat çeken mağara, bölgede sürdürülen turizm–koruma dengeli yönetim modeliyle ulusal ölçekte örnek oluşturuyor.
Mencilis Mağarası: 200 Milyon Yıllık Doğa Arşivi
Karabük'ün Bulak köyü sınırlarında yer alan Mencilis Mağarası, Anadolu'nun jeolojik evrimini gözler önüne seren en etkileyici doğal oluşumlardan biri olarak kabul ediliyor. Hazne yapısı, çok katmanlı kireçtaşı dokusu ve aktif hidrolik sistemiyle öne çıkan mağaranın oluşum sürecinin 65 ila 200 milyon yıl öncesine uzandığı tahmin ediliyor.
Toplam 6 bin 52 metre uzunluğa sahip mağara, Türkiye’nin en büyük dördüncü mağarası olarak bilimsel ve kültürel öneme sahip. Üç katlı stratigrafik yapısı; fosil, yarı aktif ve aktif evreleri aynı anda gözlemleme imkânı sunarak speleoloji açısından eşsiz bir araştırma alanı oluşturuyor.
Mağaranın yalnızca 400 metrelik kısmı kontrollü şekilde turizme açık tutulurken, daha derin bölümler uzman ekipler eşliğinde sınırlı erişime sahip. Bu durum, doğal dokunun korunması ve bilimsel araştırmaların sürdürülebilirliği açısından da önem taşıyor.
Ziyaretçi Sayısında Artış ve Ekonomik Katkı
Karabük İl Özel İdaresi’nin 2022'de işletmesini devralmasının ardından Mencilis Mağarası’nda ziyaretçi sayılarında dikkat çekici bir artış yaşandı. İl Genel Meclis Başkanı Ahmet Sözen, 2024 Ocak–Ekim döneminde 38 bin 425 ziyaretçiden 3 milyon 780 bin liralık gelir elde edildiğini açıkladı.
Bu veriler, mağaranın sadece doğal ve bilimsel değerleriyle değil, aynı zamanda bölgesel turizm ekonomisine yaptığı katkı ile de öne çıktığını gösteriyor. Karabük’ün UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alan Safranbolu ile birlikte değerlendirildiğinde, bölgenin bütünsel turizm stratejisinde mağaranın öncü rol oynadığı görülüyor.
Sözen'in ifade ettiği şekilde, turizm gelirlerinin artışıyla birlikte mağaranın korunması ve ziyaretçi deneyiminin geliştirilmesine yönelik planlamalar da sürdürülüyor. Bu bağlamda altyapı, rehberlik ve çevre düzenleme çalışmalarının kademeli olarak genişletilmesi hedefleniyor.
Doğal Yapı ve Macera Parkuru: Bilimsel İnceleme ile Adrenalin Bir Arada
Mencilis Mağarası'nın sadece gezi alanı değil, aynı zamanda macera turizmi rotası olması da dikkat çekiyor. Mağaranın 4. kilometresine kadar uzanan özel parkurda uzman rehberler eşliğinde gerçekleştirilen 6–8 saatlik tur programı, zipline geçişi, nehir inişi ve botla yer altı şelalesine ulaşım gibi etaplar içeriyor.
Aktif karstik su sistemi, yer altı şelalesi ve kireçli kaya oluşumları, ziyaretçilere hem görsel hem de deneyimsel açıdan benzersiz bir atmosfer sunuyor. Bu etkinlik modeli, Türkiye’de sınırlı sayıda mağarada uygulanan kontrollü macera turizmi uygulamalarından biri olarak değerlendiriliyor.
Buna ek olarak mağarada tespit edilen Horasan harcıyla örülmüş duvarlar ve fırın yapıları, geçmiş dönemlerde barınma ve savunma amacıyla kullanıldığını gösteriyor. Bu arkeolojik izler, mağaranın yalnızca doğal değil, kültürel tarih açısından da çok katmanlı bir kimliğe sahip olduğunu ortaya koyuyor.
Koruma ve Sürdürülebilir Turizm Vizyonu
Mencilis Mağarası, hem bilimsel araştırmalar hem de kontrollü turizm modeliyle Türkiye'nin doğal miras yönetimine dair referans noktalarından biri olma yolunda ilerliyor. Uzmanlar, mağara ekosisteminin korunması, biyolojik çeşitliliğin incelenmesi ve ziyaretçi yoğunluğunun sürdürülebilir seviyede tutulması gerektiğini vurguluyor.
Karabük İl Özel İdaresi tarafından yürütülen planlama sürecinin, uluslararası speleoloji ve sürdürülebilir turizm ilkeleri doğrultusunda ilerlediği belirtiliyor. Bu kapsamda yeni rehberlik sistemleri, ziyaretçi güvenlik uygulamaları ve bilimsel erişim protokolleri geliştiriliyor.
Haber: Adnan Erdoğan
Kaynak: Orhan Kuzu aa