Hasankeyf’te Büyük Saray Gün Yüzüne Çıkıyor
Batman’ın Hasankeyf ilçesinde yürütülen kazılarda, kale bölgesinde yer alan Büyük Saray’ın tamamen gün yüzüne çıkarılması hedefleniyor. Mardin Artuklu Üniversitesi’nden Doç. Dr. Zekai Erdal başkanlığındaki 30 kişilik uzman ekip, Geleceğe Miras Projesi kapsamında yürüttüğü çalışmalarda sarayın toprakla dolu duvarlarını ortaya çıkarıyor. Roma döneminden Artuklulara uzanan çok katmanlı tarihsel geçmişe sahip sarayın restorasyona hazır hale getirilmesi ve arkeopark olarak planlanıyor.
Hasankeyf Kalesi’nde Büyük Saray Kazıları Sürüyor
Batman’ın tarihi Hasankeyf ilçesinde, kale bölgesinde bulunan Büyük Saray yapısı bu yılki kazıların odak noktasını oluşturuyor. İnsanlık tarihinin en eski yerleşimlerinden biri olan Hasankeyf’te Mardin Artuklu Üniversitesi (MAÜ) Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Zekai Erdal başkanlığında yürütülen çalışmalar temmuz ayında başladı. Arkeolog, sanat tarihçisi, mimar ve antropologlardan oluşan 30 kişilik uzman ekip, sarayın tamamen ortaya çıkarılması ve konservasyona hazırlanması için yoğun mesai harcıyor.
Roma Döneminden Artuklulara Uzanan Tarih
Büyük Saray’ın ilk inşa tarihi tam olarak bilinmese de, üzerindeki taş işaretlerinin Roma dönemi garnizon yapılarıyla benzerlik gösterdiği, daha sonra Artuklular döneminde saray olarak kullanıldığı değerlendiriliyor. Doç. Dr. Erdal, kazıların 2021’den itibaren özellikle saray ve çevresinde yoğunlaştığını belirtiyor. Sarayın yarısı daha önce ortaya çıkarılmışken bu yılki hedef, beden duvarlarının tamamen açığa çıkarılması ve yapının sınırlarının netleştirilmesi.
Orta Çağ’ın Önemli Merkezlerinden Biri
Büyük Saray’ın zaman içinde toprak ve molozla dolduğu, üzerine ise mezarlık yapıldığı biliniyor. 1986’da başlayan ilk kazılardan bu yana önemli ilerleme kaydedildi. Hasankeyf Kalesi, Artuklular ve Eyyubiler döneminde başkentlik yapmış olmasıyla Orta Çağ’ın en önemli merkezlerinden biri kabul ediliyor. Kazılardan çıkarılan eserlerin büyük kısmı Türk-İslam dönemine ait buluntular oluşturuyor.
Gelecek Hedef: Restorasyon ve Arkeopark
Ekip, kazıların tamamlanmasının ardından Büyük Saray’ı konservasyon ve restorasyon uygulamalarına hazır hale getirmeyi planlıyor. Doç. Dr. Erdal, ayrıca kazıların derinleşmesiyle İslam öncesi döneme ait ve Hasankeyf Höyük’le bağlantılı buluntulara ulaşmayı beklediklerini vurguluyor. Çalışmalar tamamlandığında bölgenin bir arkeopark haline getirilerek turizme kazandırılması ve ziyaretçilerin Hasankeyf’in 12 bin yıllık tarihine daha yakından tanıklık etmesi amaçlanıyor.
İbrahim Toprak, Şahin Seçen - aa