Çatalhöyük arkeoloji kazılarında yeni proje dönemi başladı
Keşfedildiği günden bu yana İngiliz arkelogların kazı başkanlığını yürüttüğü Çatalhöyük arkeoloji kazıları bu sene ilk kez Türk Arkeolog yönetiminde başladı. Kazı Başkanı Doç. Dr. Çiler Çilingiroğlu yeni kazı alanları oluşturulacağını söyledi.
Konya'nın Çumra ilçesinde, UNESCO Dünya Kültür Miras Listesi'nde yer alan Neolitik Çağ yerleşim yeri Çatalhöyük'te Konya Müzesi Müdürlüğü başkanlığında yürütülecek areoloji kazılarının bilimsel danışmanlığını Doç. Dr. Çiler Çilingiroğlu üstlendi.
Yeni projede Türk üyelerin yanı sıra yabancı araştırmacılar, uzmanlar ve öğrenciler de görev alacak. 2018 kazı sezonunun önceliği, "Neolitik Dönem mimarisinin korunması, konservasyon çalışmalarının yapılması, kazı eviyle ziyaretçi merkezinin bakımı ve onarımı ve yeni ekip üyelerinin eğitilmesi" olarak belirlendi.
Ege Üniversitesi ekip üyeleriyle Polonya Poznan Üniversitesi'nden Prof. Dr. Arkadiusz Marciniak denetiminde yeni bir kazı alanında çalışmalar yürütülecek.
Arkeoloji kazıları programı 6 haftalık olarak tasarlandı
Bilimsel Danışmanı Doç. Dr. Çiler Çilingiroğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Çatalhöyük'ün insanlık tarihi açısından önemli bir kazı alanı olduğunu söyledi.
Çatalhöyük'ün 2012'de UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi'ne alındığını anımsatan Çilingiroğlu, şunları belirtti: "Kazı çalışmalarına başladık. Konya Müze Müdürlüğünün başkanlığında kazı yürütülüyor. Bilimsel danışmanlığını yürütüyorum. Kazı programı 6 haftalık. En önemli amacımız alandaki kerpiç mimarinin korunması, alanın turist yollarının düzenlenmesi, ziyaretçi merkezinin onarılması ve çatıyla ilgili sorunların çözülmesidir. En önemlisi yeni kazı alanlarının açılması."
Çilingiroğlu, projeye Polonya Poznan Üniversitesi hocaları ve öğrencilerinin katılım sağladığını belirterek, "Ege Üniversitesi arkeoloji başkanlığında uluslararası ekip kazılara devam edecek. Proje uluslararası niteliğini koruyacak. Çatalhöyük, iki höyükten oluşuyor. Doğu höyük 13,5 hektara yayılmış, 21 metrelik kültürel dolguya sahip. Şimdiye kadar kazılar höyüğün belirli ve kısıtlı alanlarında yapılmıştı. Çok sayıda bina ve tabaka kazılıyor ancak höyük üzerinde halen hiç araştırma yapılmamış alanlar var. Önceliğimiz hiç araştırma görmemiş alanlara yönelmek, yeni bilgiler, buluntular ve veriler ortaya çıkarmak olacak." dedi.
***
Dünyada insanoğlunun ilk yerleşim yerlerinden biri olduğu kabul edilen Çatalhöyük'te Neolitik Dönem'de 8 bin kişi bir arada yaşadı.
İngiliz arkeolog James Mellaart ve ekibince 1960'lı yıllarda keşfedilen Çatalhöyük'te, 9 bin yıl önce üstten girilen, birbirlerine bitişik kerpiç evlerde yaşayan insanların sosyal yapısı, beslenme ve giyim şekilleri gibi çeşitli konular dünyanın ilgisini çekti.
İngiliz bilim adamı Prof. Dr. Ian Hodder'ın başkanlığında Çatalhöyük'te süren kazılar, 25 yıllık çalışma programının sona ermesi ve alanda daha fazla kazı yapılmayacağının bildirilmesi üzerine Bakanlar Kurulu kararıyla sona erdi.
Mellaart'ın yürüttüğü araştırmanın bıraktığı noktadan başlayan Hodder'ın başkanlığında 1993'ten bu yana süren kazılarda ortaya çıkarılan çok sayıda bulgu, 11 ciltlik kazı monografilerinde ve 600 kadar bilimsel makale içerisinde yayınlandı.
Prof. Dr. Ian Hodder'ın projesinin sona yaklaşmasıyla, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü bünyesinde kurulan bilim heyetince kazı, Ege Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Çiler Çilingiroğlu'na devredildi.
Abdullah Doğan- AA