Arkeolojik Araştırmadan Biyolojik Keşfe: Peru'da yeni bir keseli sıçan türü keşfedildi

Araştırmacılar, Peru'nun doğu Andlar'ında yer alan Parque Nacional del Río Abiseo'dan toplanan bir örnek üzerinden, Marmosa cinsine ait yeni bir keseli sıçan türü tanımladı. Marmosa chachapoya adı verilen bu tür, Stegomarmosa altcinsine ait olup, M. lepida ve M. andersoni ile yakın akraba olsa da genetik ve morfolojik olarak onlardan belirgin şekilde ayrılıyor.

 

And Dağları’nda Yeni Keseli Sıçan Türü Keşfedildi

American Museum Novitates (Amerikan Müzesi Acemileri) dergisinin Haziran 2025 sayısında Silvia E. Pavan, Edson Fiedler Abreu, Pamela Y. Sánchez-Vendizú, Robert S. Voss imzaları ile yayınlanan “A New Species of Marmosa (Mammalia: Didelphimorphia: Didelphidae) from Parque Nacional del Río Abiseo, Peru” (Peru'daki Abiseo Nehri Milli Parkı'ndan Yeni Bir Marmosa Türü (Memeli: Didelphimorphia: Didelphidae) başlıklı makaleye göre 2.664 metre yükseklikte yeni bir fare keseli sıçan türü tespit edildi.

Peru’nun Río Abiseo Milli Parkı’nda yapılan bir araştırma sonucunda keşfedilen ve Marmosa chachapoya adı verilen tür, kırmızımsı kahverengi kürkü, maske biçimli yüz işaretleri ve uzun kuyruk gibi ayırt edici özellikleriyle diğer bilinen Marmosa türlerinden farklılaşıyor. Tek bir örnek üzerinden yapılan DNA analizleri ve morfolojik karşılaştırmalar bu hayvanın daha önce tanımlanmamış bir tür olduğunu ortaya koydu. Bilim insanları, bu keşfin biyolojik çeşitlilik ve doğal ortamların korunması açısından büyük önemi olduğunu vurguladı.

Arkeolojik Arayıştan Biyolojik Keşfe

2018 yılında Río Abiseo Milli Parkı’nda gizemli bir sincap türünü araştıran biyolog Silvia Pavan ve ekibi, beklenmedik şekilde yeni bir memeliyle karşılaştı. Sadece 10 santimetre uzunluğunda, kızıl kahverengi kürkü ve maske benzeri yüz işaretleriyle dikkat çeken küçük hayvanın yeni bir tür olduğu kısa sürede anlaşıldı.

Genellikle düşük rakımlarda görülen fare keseli sıçanlarının aksine, Marmosa chachapoya 2.664 metre yükseklikte kaydedildi. Bu özellik, türün ekolojik uyum kapasitesini anlamak açısından bilim dünyasında büyük ilgi uyandırdı.

Yeni Tür DNA Analizi ile Doğrulandı

Araştırma ekibi, hayvanın DNA’sını ve morfolojik özelliklerini dünya çapındaki müze koleksiyonlarındaki örneklerle karşılaştırarak türün benzersizliğini ortaya koydu. Haziran ayında yayımlanan bilimsel makale ile tür resmi olarak tanımlandı.

Yeni Türün Adı Antik Chachapoya Halkına Saygı İçeriyor

Yeni keşfedilen tür, adını M.S. 800–1470 yılları arasında Peru’nun kuzeyinde yaşamış Chachapoya halkından aldı. “Bulut ormanının insanları” olarak bilinen Chachapoya’lar, bölgenin sarp arazilerinde yüksek zirvelere evler inşa etmişti.

UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alan Río Abiseo Milli Parkı, yalnızca arkeolojik mirasıyla değil, aynı zamanda endemik türleriyle de tanınıyor. Parkta, bir zamanlar neslinin tükendiği sanılan sarı kuyruklu yünlü maymunun yanı sıra bilim dünyasına henüz tanıtılmamış başka canlıların da bulunduğu düşünülüyor.

Biyolog Silvia Pavan, keşfin yalnızca bilimsel bir bulgu değil, aynı zamanda doğa korumanın önemine güçlü bir hatırlatma olduğunu vurguladı: “Böylesine uzak bölgelerde yapılan keşifler, biyolojik çeşitliliğin korunması için bilimsel keşiflerin ne kadar kritik olduğunu bir kez daha gösteriyor.”

Arkeolojikhaber.com