Amos Antik Kenti Kazılarında İştar Betimlemeli Gümüş Kolye Bulundu
Muğla’nın Marmaris ilçesindeki Amos Antik Kenti kazılarında, Asur tanrıçası İştar ile ilişkilendirilen aslan figürü ve sekiz köşeli yıldız motifleri taşıyan gümüş kolye gün yüzüne çıkarıldı. Yaklaşık 2 bin 200 yıllık bu buluntu, Amos’un Akdeniz ile Yakın Doğu arasındaki kültürel ve ticari etkileşimlerde önemli bir rol üstlendiğini ortaya koyarak kentin çok katmanlı tarihine yeni bir perspektif kazandırıyor.
Amos Antik Kenti’nde Süregelen Kazı Çalışmaları
Muğla’nın Marmaris ilçesinde, Asarcık Tepesi üzerinde konumlanan Amos Antik Kenti’nde yürütülen arkeolojik kazılar, kentin Helenistik ve erken dönem tarihine dair önemli veriler sunmaya devam ediyor. Marmaris Ticaret Odası, Marmaris Belediyesi ile Martı Otel ve Marina’nın sponsorluğunda sürdürülen çalışmalar, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Mehmet Gürbüzer başkanlığında yürütülüyor.
2025 yılı kazı sezonunda tiyatro yapısının orkestra alanında çevre düzenleme çalışmaları gerçekleştirilirken, sivil konutlar sektöründe de sistematik kazılar yapıldı. Bunun yanı sıra Apollon Samnaios Tapınağı’nda yoğun bitki örtüsü ve moloz temizliği çalışmaları tamamlandı. Aralıksız sürdürülen bu çalışmalar, kentin mimari dokusunu ve yerleşim düzenini daha net biçimde ortaya koymayı amaçlıyor.
İştar Betimlemeli Gümüş Kolye ve Kültürel Etkileşimler
Bu yılki kazıların en dikkat çekici buluntusu, üzerinde aslan figürü ve sekiz köşeli yıldız bulunan gümüş kolye oldu. Doç. Dr. Gürbüzer, söz konusu kolyenin Asur tanrıçası İştar’ın sembolik unsurlarını taşıdığına dikkat çekerek, bu figürlerin Yakın Doğu kökenli inanç sistemlerine işaret ettiğini belirtti. Sümerler’de İnanna, Asur döneminde ise İştar adıyla bilinen tanrıçanın sembollerinin Amos’ta ele geçmesi, kentin kültürel çeşitliliğine dair önemli ipuçları sunuyor.
M.Ö. 7. yüzyıldan itibaren ticari ve askeri ilişkiler yoluyla Yakın Doğu’nun ileri kültürel unsurlarının Akdeniz dünyasına taşındığını vurgulayan Gürbüzer, Amos’un bu süreçte stratejik bir liman kenti olarak bölgesel ağlara entegre olduğunu ifade etti. Yeni buluntu, kentin yalnızca yerel değil, aynı zamanda uluslararası ticaret ve kültür dolaşımında da etkin bir merkez olduğunu gösteriyor.
Amos Antik Kenti, bilim dünyasında ilk kez 1948 yılında G. E. Bean tarafından gerçekleştirilen kazılarla tanındı. Bu çalışmalarda ortaya çıkarılan ve yaklaşık 2 bin yıl öncesine tarihlenen kira kontratları, kentin ekonomik yapısı ve toprak yönetimi hakkında önemli bilgiler sundu. Söz konusu belgeler, Amos’un örgütlü bir ekonomik sisteme sahip olduğunu kanıtlayan erken örnekler arasında yer alıyor.
2021 yılında yeniden başlatılan kazılar ise Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın “Geleceğe Miras Projesi” kapsamında 12 ay boyunca kesintisiz şekilde yürütülüyor. Gürbüzer, 2026 kazı sezonunda sivil yapılar ve Apollon Samnaios Tapınağı’na odaklanılacağını belirterek, Amos’un tarihsel kimliğinin daha kapsamlı biçimde ortaya konulmasının hedeflendiğini ifade etti.
Sabri Kesen aa