Arkeologlar Derneği İstanbul Şubesi, Arkeoloji kazılarının özel sektöre devrinin Anayasa’ya aykırı olduğunu savundu.

Kültür ve Turizm Bakanı Numan Kurtulmuş'un geçen hafta, “İlgiyi artırmak bakımından belki bazı yerleri, ‘Burayı alın, yapın, ortaya çıkarın, işletin’ şeklinde bir model, kontrolünün yüzde 100 sağlandığı bir ortamda özel sektörün kullanımına açılabilir. Bizim diyelim 30 senede yaptığımızı özel sektör üç, dört yılda yapabilir” açıklamasına arkeoloji camiası sıcak bakmadı.

Arkeologlar ve gazeteciler çeşitli endişelerini dile getirdiler.

Arkeologlar Derneği İstanbul Şubesi de yaptığı açıklama ile konuya olumsuz yaklaştığını ifade etti.

Arkeologlar Derneği İstanbul Şubesi, bilimsel tekniklerle uzman ekipler tarafından yapılan kazıların özelleştirilmesinin önünü açacak bu sözlere ilişkin açıklama yaparak öncelikle arkeolojik kazıların özelleştirilmesine şu an müsaade etmeyen kanun ve yönetmeliklerde yapılacak her değişikliğin Anayasa’ya aykırı olacağını uyarısında bulundu.

Arkeolojik kazılarla ilgili kanun maddelerini hatırlatan Arkeologlar Derneği, açıklamada, “Kültür varlığının evrenselleği göz önüne alındığında Türkiye’nin tek yükümlülüğü kendi kanunları değildir aynı zamanda bu konuda taraf olduğu uluslararası sözleşmelere ve anlaşmalara uyma yükümü bulunmaktadır” ifadesine yer verdi.

Kazıların kamusal bir hizmet niteliği olduğuna dikkat çekilen açıklamada, bir ülkenin kültürel ve doğal varlıklarının tüm insanlığın ortak zenginliğinin korunması gereken değerleri olduğu, dolayısıyla bu değerleri ilgilendiren tüm çalışmaların kamusal hizmet niteliğinde olduğu belirtilerek bu alanlardaki eylemlerde bilim ve toplum çıkarı dışında bir çıkar söz konusu olamayacağı ve bu nedenle ne işletmesinin ne kazısının özel sermayenin tasarrufuna bırakılmayacağı kaydedildi.

Dernek ayrıca “Kazı alanlarının işletme karşılığı özel sektöre devri, arkeoloji öğrencilerinin eğitimi için de ciddi bir kayıp olacaktır. Kazı alanlarının özel şirketlere devri  hali hazırda bu çalışmaları yürüten kurumsallaşmış, dünya arkeolojisinde yer edinmiş ve tecrübe sahibi üniversite ve bakanlığa bağlı kurumların yok sayılması anlamına da gelmektedir” dedi.

Dernek, özelleştirmeyle birlikte olası tehlikelere işaret etti: “Kazıların özel sektöre devrinden sonra hiçbir denetim sistemi kamu yararı, bilimsel birikim ve bilim etiğinde meydana gelecek tahribatı engelleyemez! Böyle bir düzenleme, en basit tarifle Türkiye’de arkeoloji alanında bilimsel arazi çalışmalarının yerine sadece ilgi çekici kalıntıların ortaya çıkarılmasını  hedefleyen hafriyatların önünün açılması anlamına gelir ve bu durum  hiçbir koşulda kabul edilemez!”